Als een roestige spijker

In dit boek uit 1989 krijgen we een andere kant van de tweede wereldoorlog te zien.
Franz is de zoon van een nazi van het eerste uur. Zijn vader is niet alleen een opportunist die mee denkt te profiteren van de overwinning, hij is ook een tiran. Hij houdt alleen van zichzelf, gunt een ander niets. Hij is een strooplikker die achter de ruggen om kwaad spreekt. Voor zijn kinderen is hij hard, evenals voor zijn vrouw.
Heidi is Franz' zus: zij kan erg hard lopen en ontloopt zo letterlijk de harde hand van haar vader. Karl is het jongere broertje dat beschermd wordt door de moeder. Maar Franz staat alleen, en hij is niet in staat zich tegen zijn vader te verweren. Zijn moeder zegt trouwens: zo is hij nu eenmaal. Zij is net zo min tegen haar man opgewassen.

"de aanvallen van woede hoorden bij zijn leven als een roestige spijker in een plank, waaraan je je steeds pijn doet, maar die je er niet uithaalt omdat je het juiste gereedschap niet bij de hand hebt".

Als er Poolse arbeiders in het dorp komen is de vader van Franz er als de kippen bij: iemand die hij kan uitbuiten! Hij behandelt de jongeman nog slechter als een varken, maar voor Franz blijkt de Pool een steun. De moeder sterft, Heidi moet het huishouden gaan doen en zij beschermt ook het kleine broertje, zoals moeder dat deed.
Maar dan is de oorlog voorbij en de Pool gaat naar zijn vaderland terug. Een zoveelste pak slaag brengt Franz er dan toe om weg te lopen. Hij wordt opgenomen in een gezin, nog geen zes kilometer van zijn ouderlijk huis vandaan. Niemand komt hem zoeken.
Als hij volwassen is ziet hij een advertentie in de krant: het ouderlijk huis staat te koop! Franz gaat er heen, en vindt zijn vader sterk verouderd, maar niet veranderd terug in de vervallen boerderij.
In één ruk uitgelezen, een boeiend boek.

188 pagina's ISBN: 90-258-3939-8 Amsterdam, Leopold 1989 Leeftijd 13+
Vertaling: Jan de Zanger

© Marjo, april 2005

Reageren? Klik hier!