Maastricht, Maestricht, Mestreech
Kessels-van der Heijde, M.C.A.
In Maastricht sprak men vroeger Nederlands, Frans en vooral het Maastrichts dialect. Deze cultuurhistorische studie beschrijft hoe de taalverhoudingen in bestuur, onderwijs, communicatiemedia, familie- en verenigingsleven, industrie en handel zijn veranderd gedurende de negentiende eeuw.
Het Frans, reeds in de achttiende eeuw door de elite veel gebruikt, speelde na de Franse inlijving in 1795 een belangrijke rol in het leven van alle Maastrichtenaren totdat in 1823, onder dwang van koning Willem I, bestuur en onderwijs vernederlandst werden. Boeken en kranten bleven echter nog lang Franstalig. Industrie en handel richtten zich sterk op Wallonië. Dat veranderde toen Noord-Nederland als afzetgebiedgebied werd ontdekt en de Limburgse mijnbouw tot ontwikkeling kwam.
De culturele waarde van het Maastrichts dialect groeide na 1840, vooral door toedoen van de sociëteit Momus. Rond 1900 was Maastricht een echt Nederlandse stad geworden, waar het Nederlands de schrijftaal was, maar het ‘Mestreechs’ als spreektaal de boventoon bleef voeren. ISBN 9789065507136, 2002, 318 blz., gebonden, druk 1, Verloren, b.v., uitg. .
Hardcover | Uitgeverij Terra - Lannoo ISBN10: 9058976068 | ISBN13: 9789058976062
Thema juli 2007 - dialect
Citaat van de dag 26 juli 2007
In Maastricht werd tot diep in de 20e eeuw
door de hogere klasse Frans als standaardtaal
gebruikt en de invloed van het Frans op het
Zuid-Limburgs is nog steeds goed merkbaar, al is
de trend wel dat de uit het Frans afkomstige
woorden makkelijk verdrongen worden door de
Nederlandstalige varianten.
(Maastrichts) avvensere (Frans) avancer - opsjete, opschieten
(Maastrichts) sjomaasj (Frans) chomage - werkloosheid
(Maastrichts) kuusj, (Frans) cochon - verke of kuuske, varken
(Maastrichts) forsjet, (Frans) fourchette - vork
In Maastricht werd tot diep in de 20e eeuw
door de hogere klasse Frans als standaardtaal
gebruikt en de invloed van het Frans op het
Zuid-Limburgs is nog steeds goed merkbaar, al is
de trend wel dat de uit het Frans afkomstige
woorden makkelijk verdrongen worden door de
Nederlandstalige varianten.
(Maastrichts) avvensere (Frans) avancer - opsjete, opschieten
(Maastrichts) sjomaasj (Frans) chomage - werkloosheid
(Maastrichts) kuusj, (Frans) cochon - verke of kuuske, varken
(Maastrichts) forsjet, (Frans) fourchette - vork
Hoe goed is jullie kennis van dialecten?
Doe de test http://www.taalmuseum.nl/spreekwoorden/s5.html
Leek me wel toepasselijk bij dit thema.
Dettie
Doe de test http://www.taalmuseum.nl/spreekwoorden/s5.html
Leek me wel toepasselijk bij dit thema.
Dettie
Tien èn Ant, Klaas èn Bèt èn aander schón volk
Cor Swanenberg
In ’t dèrde deel van de reeks van Klaas van Bètte kreijgen ons Bètte bruur èn z’n vrouw Ant dik d’n hoofdrol. Vandaor dè Tien èn Ant in d’n titel van dees humoristisch boek ok vurrop stòn. Tien is ’ne vindingrijken èigerèijde wormì veul schik te beleeve valt. Gin wonder; hij is ’n bruur van Bètte! Natuurlek speule Klaas èn Bèt, de leste (rustende) agrariërs van Brabant, wir ’nen behoorleke rol. Af èn toe kùmt hullie dochter Mrietje mì de klèinkeijnder Dorruske èn Bèrtje ok wir langs. Alles spult z’n èigen af in onzen ted èn ’t is gebaseerd op de actualiteit.’t Taolgebrùik is wir gewoon èige Óst-Brabants èn niks gin grutsighèid. Veul plezier!
In het derde deel van de ‘reeks van Klaas van Bètte’ krijgen ‘ons Bètte bruur èn z’n vrouw Ant’ dikwijls de hoofdrol. Tien is een vindingrijk eigengereid figuur met wie veel plezier te beleven valt. Geen wonder; hij is een ‘bruur van Bètte’. Natuurlijk spelen Klaas en Bèt, de laatste (rustende) agrariërs van Brabant, ook weer een belangrijke rol. Af en toe passeert ‘hullie dochter Mrietje mì de klèinkeijnder Dorruske èn Bèrtje’ de revue, maar nou komen soms ook de kinderen van Tien en Ant op de proppen: Anja, Anoek en Erik.
234 pag., Uitg. v.d. Berg, Enschede. ISBN 9055122122.
Cor Swanenberg
In ’t dèrde deel van de reeks van Klaas van Bètte kreijgen ons Bètte bruur èn z’n vrouw Ant dik d’n hoofdrol. Vandaor dè Tien èn Ant in d’n titel van dees humoristisch boek ok vurrop stòn. Tien is ’ne vindingrijken èigerèijde wormì veul schik te beleeve valt. Gin wonder; hij is ’n bruur van Bètte! Natuurlek speule Klaas èn Bèt, de leste (rustende) agrariërs van Brabant, wir ’nen behoorleke rol. Af èn toe kùmt hullie dochter Mrietje mì de klèinkeijnder Dorruske èn Bèrtje ok wir langs. Alles spult z’n èigen af in onzen ted èn ’t is gebaseerd op de actualiteit.’t Taolgebrùik is wir gewoon èige Óst-Brabants èn niks gin grutsighèid. Veul plezier!
In het derde deel van de ‘reeks van Klaas van Bètte’ krijgen ‘ons Bètte bruur èn z’n vrouw Ant’ dikwijls de hoofdrol. Tien is een vindingrijk eigengereid figuur met wie veel plezier te beleven valt. Geen wonder; hij is een ‘bruur van Bètte’. Natuurlijk spelen Klaas en Bèt, de laatste (rustende) agrariërs van Brabant, ook weer een belangrijke rol. Af en toe passeert ‘hullie dochter Mrietje mì de klèinkeijnder Dorruske èn Bèrtje’ de revue, maar nou komen soms ook de kinderen van Tien en Ant op de proppen: Anja, Anoek en Erik.
234 pag., Uitg. v.d. Berg, Enschede. ISBN 9055122122.
Citaat van de dag 27 juli 2007
COR SWANENBERG
BRABANTSE BLOEMEN - GEDICHTEN EN DIALECTNAMEN
KLIK EEN BLOEMENNAAM
Frattekruid - Stinkende gouwe - Chelidonium majus
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloeme ... ekruid.htm
Girtje poep - Kruiskruid - Senecio vulgaris
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloemen/girtjepoep.htm
Haoneklotje - Speenkruid - Ficaria
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloeme ... klotje.htm
Hemdeknupke - Moederkruid - Chrysanthenum parthenium
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloemen/dophei.htm
COR SWANENBERG
BRABANTSE BLOEMEN - GEDICHTEN EN DIALECTNAMEN
KLIK EEN BLOEMENNAAM
Frattekruid - Stinkende gouwe - Chelidonium majus
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloeme ... ekruid.htm
Girtje poep - Kruiskruid - Senecio vulgaris
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloemen/girtjepoep.htm
Haoneklotje - Speenkruid - Ficaria
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloeme ... klotje.htm
Hemdeknupke - Moederkruid - Chrysanthenum parthenium
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloemen/dophei.htm
.
Hier staan trouwens alle bloemen waar 'gedichies' in het Brabants op gemaakt zijn , wie weet ontdek je nog meer in je tuin Marjo. 
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloemen/welcome.htm
Dettie
http://www.cubra.nl/corswanenbergbloemen/welcome.htm
Dettie
't Krekkltrumke
Bert Mutter
BERT MUTTER, die onlangs zijn gouden jublileum in de toneelwereid vierde als schrijver en regisseur, geniet in Twente en de Achterhoek grote bekendheid.
Na de goede ontvangst van zijn gedichtenbundel 'Was sas as d^s was kaans', sprak het van zelf dat er veel vraag kwam naar nog meer geestesproducten in de Twentse spraoke.
Van zijn gedichten wordt ook dankbaar gebruik gemaakt als tekst voor koorliedjes. Dit bewijst o.a. de elpee 'Leedkes urn 't losse hoes' van het Ootmarsumse jeugdkoor.
In deze bundel "t Krekkltrumke' toont Bert Mutter opnieuw zijn uitgebreid oeuvre in de Twentse spraoke.
Sfeer en omgeving worden raak weergegeven, soms gevoelig, soms puntig, vaak humoristisch, en in een stijl die qua woordkeus en ritme prettig leesbaar is.
Uitvoering: genaaid Omvang: 48 pagina's Rubriek: Overijssel , Dialect ISBN: 980013
Bert Mutter
BERT MUTTER, die onlangs zijn gouden jublileum in de toneelwereid vierde als schrijver en regisseur, geniet in Twente en de Achterhoek grote bekendheid.
Na de goede ontvangst van zijn gedichtenbundel 'Was sas as d^s was kaans', sprak het van zelf dat er veel vraag kwam naar nog meer geestesproducten in de Twentse spraoke.
Van zijn gedichten wordt ook dankbaar gebruik gemaakt als tekst voor koorliedjes. Dit bewijst o.a. de elpee 'Leedkes urn 't losse hoes' van het Ootmarsumse jeugdkoor.
In deze bundel "t Krekkltrumke' toont Bert Mutter opnieuw zijn uitgebreid oeuvre in de Twentse spraoke.
Sfeer en omgeving worden raak weergegeven, soms gevoelig, soms puntig, vaak humoristisch, en in een stijl die qua woordkeus en ritme prettig leesbaar is.
Uitvoering: genaaid Omvang: 48 pagina's Rubriek: Overijssel , Dialect ISBN: 980013
We blieft lachen!
Van Hepscheuten op z’n Drents -
Schetsen uit het leven van alledag
Jan van Rijthoven
met tekeningen van Kees Wouters
Na het succes van vier Brabantse prentenboekjes werd duidelijk dat de humor ook in de rest van Nederland erg wordt gewaardeerd. Reden voor de uitgever om een aantal streektaalschrijvers te verzoeken een selectie te maken uit de gepubliceerde prenten, en de Brabantse teksten te vertalen. Het resultaat vindt u in dit boekje: Van Hepscheuten op z’n Drents, in een vertaling van Jent Hadderingh.
Uitvoering: ills in zw/w, genaaid Omvang: 64 pagina's Rubriek: Drente ISBN: 9055122645 Uitgeverij Van de Berg
Van Hepscheuten op z’n Drents -
Schetsen uit het leven van alledag
Jan van Rijthoven
met tekeningen van Kees Wouters
Na het succes van vier Brabantse prentenboekjes werd duidelijk dat de humor ook in de rest van Nederland erg wordt gewaardeerd. Reden voor de uitgever om een aantal streektaalschrijvers te verzoeken een selectie te maken uit de gepubliceerde prenten, en de Brabantse teksten te vertalen. Het resultaat vindt u in dit boekje: Van Hepscheuten op z’n Drents, in een vertaling van Jent Hadderingh.
Uitvoering: ills in zw/w, genaaid Omvang: 64 pagina's Rubriek: Drente ISBN: 9055122645 Uitgeverij Van de Berg
Grunnenger streekwoorden
Wines van der Laan
Meer dan 10 jaar heeft Wines van der Laan de Grunneger spreukenkalender samengesteld en geschreven. Het zou jammer zijn om bij het afscheuren van de kalenderblaadjes dit prachtige materiaal verloren te laten gaan. We hebben daarom gemeend een selectie te moeten maken uit de bonte verzameling spreuken en korte verhaaltjes van de auteur/samensteller. L.E.O. Faes heeft de spreuken en korte verhaaltjes voorzien van puntige illustraties die de lezer zeker tot een glimlach zullen verleiden.
Uitvoering: genaaid, ills in zw/w. Omvang: 80 pagina's Rubriek: Groningen , Diversen ISBN: 9055121738 Uitgeverij Van de Berg
Wines van der Laan
Meer dan 10 jaar heeft Wines van der Laan de Grunneger spreukenkalender samengesteld en geschreven. Het zou jammer zijn om bij het afscheuren van de kalenderblaadjes dit prachtige materiaal verloren te laten gaan. We hebben daarom gemeend een selectie te moeten maken uit de bonte verzameling spreuken en korte verhaaltjes van de auteur/samensteller. L.E.O. Faes heeft de spreuken en korte verhaaltjes voorzien van puntige illustraties die de lezer zeker tot een glimlach zullen verleiden.
Uitvoering: genaaid, ills in zw/w. Omvang: 80 pagina's Rubriek: Groningen , Diversen ISBN: 9055121738 Uitgeverij Van de Berg
Zuid- Hollands
C. de Bree
De pocketreeks Taal in stad en land omvat 20 deeltjes, waarin de taal (of het dialect) van een bepaalde streek of stad in het Nederlandse taalgebied beschreven wordt volgens een vast stramien. De diverse auteurs zijn taalkundige experts, die gebruik maken van actuele onderzoeksresultaten. Naast een historisch overzicht wordt beknopt ingegaan op de klankleer, de woordvorming, zinsbouw en woordenschat. Daarbij wordt steeds ingehaakt op het Standaardnederlands, vooroordelen en recent onderzoek. In feite beschrijft dit deel het taalgebruik van de Randstad, het gebied van Amsterdam tot en met Rotterdam, maar zonder de stadsdialecten van de grote steden, die in aparte deeltjes behandeld werden. Ten opzichte van de eerdere specifieke deeltjes is deze beschrijving bijzonder en veelomvattender. Deze uitgave is zeker geschikt voor een breed publiek, zowel voor dialectsprekers in het algemeen als voor taalkundigen, die zich los daarvan bewegen.
Paperback | 119 Pagina's | Sdu Uitgevers
ISBN10: 9012090210 | ISBN13: 9789012090216
C. de Bree
De pocketreeks Taal in stad en land omvat 20 deeltjes, waarin de taal (of het dialect) van een bepaalde streek of stad in het Nederlandse taalgebied beschreven wordt volgens een vast stramien. De diverse auteurs zijn taalkundige experts, die gebruik maken van actuele onderzoeksresultaten. Naast een historisch overzicht wordt beknopt ingegaan op de klankleer, de woordvorming, zinsbouw en woordenschat. Daarbij wordt steeds ingehaakt op het Standaardnederlands, vooroordelen en recent onderzoek. In feite beschrijft dit deel het taalgebruik van de Randstad, het gebied van Amsterdam tot en met Rotterdam, maar zonder de stadsdialecten van de grote steden, die in aparte deeltjes behandeld werden. Ten opzichte van de eerdere specifieke deeltjes is deze beschrijving bijzonder en veelomvattender. Deze uitgave is zeker geschikt voor een breed publiek, zowel voor dialectsprekers in het algemeen als voor taalkundigen, die zich los daarvan bewegen.
Paperback | 119 Pagina's | Sdu Uitgevers
ISBN10: 9012090210 | ISBN13: 9789012090216
Citaat van de dag 31 juli
Het sterkst lijkt het Zuid-Hollands op het Utrechts-Alblasserwaards, wat ten oosten van dit taalgebied te horen is. In het zuidwesten hoort men invloeden uit het Zeeuws. Noordwesthoeks is een mengvorm van Zuid-Hollands en West-Brabants. Drie kleine Hollandse streektalen in Noord-Holland, het Kennemerlands, het Zaans en het Waterlands, vormen de overgang van het Zuid-Hollands naar het West-Fries.
Het sterkst lijkt het Zuid-Hollands op het Utrechts-Alblasserwaards, wat ten oosten van dit taalgebied te horen is. In het zuidwesten hoort men invloeden uit het Zeeuws. Noordwesthoeks is een mengvorm van Zuid-Hollands en West-Brabants. Drie kleine Hollandse streektalen in Noord-Holland, het Kennemerlands, het Zaans en het Waterlands, vormen de overgang van het Zuid-Hollands naar het West-Fries.
Wie is er online
Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 12 gasten