Liza Dalby, Het verhaal van Murasaki - The Tale of Genji
Liza Dalby, Het verhaal van Murasaki - The Tale of Genji
Hallo, ik ben nieuw hier op dit forum. Ik lees momenteel Het verhaal van Murasaki. Dit zijn mijn eerste indrukken (ben ongeveer halfweg).
Deze roman is gebaseerd op het levensverhaal van een Japanse hofdame en schrijfster, Murasaki Shikibu, die de eerste Japanse roman schreef, De vertelling van Genji. Op basis van overgebleven dagboekfragmenten, Genji, en gedichten (waka’s – voorlopers van de haiku) schreef Liza Dalby dit boek.
Het verhaal leest heel vlot, met een aangepaste lay-out voor de gedichten, die als rustpunten in de tekst fungeren. De inspiratiebron voor deze gedichten van Murasaki is de natuur, die toch wel een wat speciale ervaring is voor zowel Chinezen als Japanners (ik denk hierbij onder andere aan de Chinese indeling van het jaar). Alhoewel Japanse dichtvormen uiterst beknopt zijn, kan hierin toch heel wat uitgedrukt worden. Natuurbeelden blijken een prachtige spiegel voor de menselijke beslommeringen te zijn.
Niet alles in de tekst komt even geloofwaardig over, maar dit kan ook verklaard worden door onze (mijn) beperkte kennis van de Oosterse mens. Zo lijkt mij de relatie tussen Murasaki en Ming-Gwok, alhoewel niet intiem, toch duidelijk in te gaan tegen zowel Japanse als Chinese zeden (waarbij beide vaders een oogje dichtknijpen). Ook de ‘lesbische’ relatie die Murasaki zou gehad hebben met Kerrieroos (alhoewel in het boek niet expliciet verwoord) roept bij mij vragen op.
Deze roman is gebaseerd op het levensverhaal van een Japanse hofdame en schrijfster, Murasaki Shikibu, die de eerste Japanse roman schreef, De vertelling van Genji. Op basis van overgebleven dagboekfragmenten, Genji, en gedichten (waka’s – voorlopers van de haiku) schreef Liza Dalby dit boek.
Het verhaal leest heel vlot, met een aangepaste lay-out voor de gedichten, die als rustpunten in de tekst fungeren. De inspiratiebron voor deze gedichten van Murasaki is de natuur, die toch wel een wat speciale ervaring is voor zowel Chinezen als Japanners (ik denk hierbij onder andere aan de Chinese indeling van het jaar). Alhoewel Japanse dichtvormen uiterst beknopt zijn, kan hierin toch heel wat uitgedrukt worden. Natuurbeelden blijken een prachtige spiegel voor de menselijke beslommeringen te zijn.
Niet alles in de tekst komt even geloofwaardig over, maar dit kan ook verklaard worden door onze (mijn) beperkte kennis van de Oosterse mens. Zo lijkt mij de relatie tussen Murasaki en Ming-Gwok, alhoewel niet intiem, toch duidelijk in te gaan tegen zowel Japanse als Chinese zeden (waarbij beide vaders een oogje dichtknijpen). Ook de ‘lesbische’ relatie die Murasaki zou gehad hebben met Kerrieroos (alhoewel in het boek niet expliciet verwoord) roept bij mij vragen op.
Laatst gewijzigd door Gast op 21 apr 2007, 16:47, 2 keer totaal gewijzigd.
Vervolg
Het tweede gedeelte van het verhaal behandelt de tijd die Murasaki (de bijnaam die de auteur krijgt is de naam van een figuur uit haar belangrijkste werk, De vertelling van Genji), aan het keizerlijk hof doorbrengt, en haar laatste levensjaren. Het keizerlijk hof, waar niet zozeer de keizer de plak zwaait, als wel de regent, is een broeihaard van intriges, vriendschappen, en vijandschappen. De aandacht van Liza Dalby gaat niet alleen hiernaar uit, maar ook naar Genji. Gedeelten van de verhalen, waarbij de aandacht gaat naar het hoe en waarom Murasaki dit zus of zo schreef, komen uitvoerig aan bod. Genji gaat als het ware een eigen leven leiden in het leven van Murasaki. We krijgen in dit tweede gedeelte een vrij aardig zicht op het Japanse hofleven, doorspekt met de verhalen over Genji, en met gedichten van Murasaki. De gedichten worden regelmatig in wisselwerking met andere personen geschreven, of beter gezegd, andere personen reageren met een nieuw gedicht.
Het einde van het boek verhaalt over de laatste levensjaren van Murasaki, als teruggetrokken eremiet. Wat mij wel een beetje stoorde was het gebruik van Westerse religieuze functiebenamingen, zoals bisschop, abt, non.
Het einde van het boek verhaalt over de laatste levensjaren van Murasaki, als teruggetrokken eremiet. Wat mij wel een beetje stoorde was het gebruik van Westerse religieuze functiebenamingen, zoals bisschop, abt, non.
Het verhaal van Murasaki heb ik een paar jaar geleden gelezen. Ik vond het een erg mooi boek. Het verschaft veel inzicht in de Japanse cultuur en is goed te begrijpen, ook als je verder niet zoveel van de Japanse literatuurgeschiedenis weet. Jammer dat het boek het nooit goed heeft gedaan in Nederland.
Ik weet niet echt hoe dit boek het in België gedaan heeft. Wij hebben het ons in ieder geval aangeschaft na aanbeveling door vrienden. Ik vond het over het algemeen best geslaagd, op mijn paar opmerkingen hierboven na.
Begin een van de volgende dagen aan The Tale of Genji. Ben in ieder geval nieuwsgierig.
Begin een van de volgende dagen aan The Tale of Genji. Ben in ieder geval nieuwsgierig.
The tale of Genji
Wel, gordana, ik ben er net aan begonnen, aan deze middeleeuwse Japanse kanjer van een roman. De (Engelse) vertaling die ik gebruik is deze van E.G. Seidensticker, en is de illustraties zijn van de hand van Yamamoto Shunsho (1610-1682).
De basis voor deze roman is Chinese en Japanse poëzie, en wat als begin gezien kan worden van Japans proza. In China werd proza in die tijd volkomen geminacht.
Het grootste probleem bij de vertaling was de naamgeving van de verschillende personnages in het verhaal. Zij werden namelijk in het origineel weergegeven door hun functie, waardoor de naamgeving voor een personnage al wel eens kon variëren.
Iets over de schrijfster
Er is weinig bekend over Murasaki Shikibu. Vermoedelijk was het een hofdame aan het Japanse keizerlijke hof tijdens de Heian-dynastie. Zij behoorde tot de Fujiwara-familie, die het land beheerde ten tijde van de Heian-dynastie. Het feit dat een vrouw de literatuur domineerde is vermoedelijk te danken aan het vrouw-vriendelijke Japan, dat in de 10e-11e eeuw geen haremtraditie kende zoals de omringende landen. Bovendien waren vrouwen minder conventioneel dan mannen.
Een deel van The tale of Genji zou geschreven zijn tijdens haar jaren ten dienste van keizerin Akiki. Literatuur werd door dames aan het hof als zeer belangrijk beschouwd, en dit zou haar roeping naar het hof kunnen verklaren.
Een plaats ten noorden van Kyoto zou haar graf zijn.
Iets over de vorm van het werk
Het verhaal bestaat uit 54 hoofdstukken, die een weergave vormen van het hofleven tijdens de Heian-dynastie in Japan tijdens de 10e-11e eeuw. De titels van de verschillende hoofdstukken (waarvan niet duidelijk is wanneer deze aan het werk zijn toegevoegd) verwijzen naar een gebeurtenis in het betreffende hoofdstuk, behalve het laatste hoofdstuk.
Hoofdstuk 1 tot 41 handelen over het leven van prins Genji, de Schitterende, die ook wel Minamato genoemd wordt. De prins is op het einde 52 jaar. Dan volgen drie overgangshoofdstukken (waarvan vermoed wordt dat zij door iemand anders geschreven zijn), waarna nog 10 hoofdstukken volgen over Kaoru, die als Genji's zoon door het leven gaat, maar die eigenlijk de kleinzoon is van ijn beste vriend. Deze laatste hoofdstukken worden ook wel Uji-hoofdstukken genoemd, naar de plaats van de gebeurtenissen (weg uit de hoofdstad, in een dorp op het platteland). In deze laatste hoofdstukken krijgen we ook een toename van het pessimisme, en men spreekt wel eens van de eerste anti-held in de literatuur. Deze laatste hoofdstukken worden ook al wel eens toegeschreven aan Murasaki's dochter Daini no Sammi.
De basis voor deze roman is Chinese en Japanse poëzie, en wat als begin gezien kan worden van Japans proza. In China werd proza in die tijd volkomen geminacht.
Het grootste probleem bij de vertaling was de naamgeving van de verschillende personnages in het verhaal. Zij werden namelijk in het origineel weergegeven door hun functie, waardoor de naamgeving voor een personnage al wel eens kon variëren.
Iets over de schrijfster
Er is weinig bekend over Murasaki Shikibu. Vermoedelijk was het een hofdame aan het Japanse keizerlijke hof tijdens de Heian-dynastie. Zij behoorde tot de Fujiwara-familie, die het land beheerde ten tijde van de Heian-dynastie. Het feit dat een vrouw de literatuur domineerde is vermoedelijk te danken aan het vrouw-vriendelijke Japan, dat in de 10e-11e eeuw geen haremtraditie kende zoals de omringende landen. Bovendien waren vrouwen minder conventioneel dan mannen.
Een deel van The tale of Genji zou geschreven zijn tijdens haar jaren ten dienste van keizerin Akiki. Literatuur werd door dames aan het hof als zeer belangrijk beschouwd, en dit zou haar roeping naar het hof kunnen verklaren.
Een plaats ten noorden van Kyoto zou haar graf zijn.
Iets over de vorm van het werk
Het verhaal bestaat uit 54 hoofdstukken, die een weergave vormen van het hofleven tijdens de Heian-dynastie in Japan tijdens de 10e-11e eeuw. De titels van de verschillende hoofdstukken (waarvan niet duidelijk is wanneer deze aan het werk zijn toegevoegd) verwijzen naar een gebeurtenis in het betreffende hoofdstuk, behalve het laatste hoofdstuk.
Hoofdstuk 1 tot 41 handelen over het leven van prins Genji, de Schitterende, die ook wel Minamato genoemd wordt. De prins is op het einde 52 jaar. Dan volgen drie overgangshoofdstukken (waarvan vermoed wordt dat zij door iemand anders geschreven zijn), waarna nog 10 hoofdstukken volgen over Kaoru, die als Genji's zoon door het leven gaat, maar die eigenlijk de kleinzoon is van ijn beste vriend. Deze laatste hoofdstukken worden ook wel Uji-hoofdstukken genoemd, naar de plaats van de gebeurtenissen (weg uit de hoofdstad, in een dorp op het platteland). In deze laatste hoofdstukken krijgen we ook een toename van het pessimisme, en men spreekt wel eens van de eerste anti-held in de literatuur. Deze laatste hoofdstukken worden ook al wel eens toegeschreven aan Murasaki's dochter Daini no Sammi.