cliffhanger

[Marjo]

We weten allemaal wel wat dat is toch?
Maar ik wilde toch een Nederlands woord.

cliffhanger z.nw.:
kluisterscène, leuninggrijper, ademstokker

'Ieder hoofdstuk eindigt met een leuninggrijper', die vind ik wel leuk...

[Renate]

Ik vind dat leuninggrijper niet echt de lading dekt.

[Marjo]

Ik zie het anders al helemaal voor me.Iemand die de leuning van zijn stoel stevig vast grijpt. Ik lees op een stoel zonder leuning, zal moeilijk gaan, maar ik hang ook niet aan een klif, dus, ach, het is maar waar je aan gewend bent
Als we nu eens een van die woorden kiezen en die voortaan gebruiken? (adopteren, zoals in de Taalstaat) Zouden we een nieuwe term kunnen introduceren?

[Renate]

Maar een cliffhanger is uiteindelijk iets heel anders, namelijk een moment aan het einde van een hoofdstuk, waarin de hoofdpersoon dreigt om het leven te komen, of op z'n minst ernstige schade dreigt op te lopen, waardoor je verder wilt lezen, om te weten of het nog goed komt.

[Dettie]

Hoe kom je daar nu ineens op? Grappig. Wel een apart idee.
Maar Renate heeft wel een beetje gelijk, een cliffhanger wordt gebruikt aan het eind van een hoofdstuk of een aflevering van televisieserie om mensen te prikkelen verder te lezen of te kijken. Leuninggrijper is meer als het à la minuut zo spannend is, dat je even de leuning moet vastpakken, en een te lastig woord om te onthouden het moet dan een lekker rollend woord zijn. 'Nou dat is me een leuninggrijper...' het klinkt niet lekker en dekt de lading niet (vind ik). Spanningsknaller? nee ook niet. Ik ga broeden...

Dettie

[Renate]

Gewoon vertalen? Klifhanger? Uiteindelijk is dat ook de herkomst van het woord.

Anderzijds zit het Nederlands natuurlijk vol met leenwoorden. Er zijn talen waar men probeert woorden om te zetten, of te vertalen naar een equivalent in de betreffende taal.
Dat gebeurt bijvoorbeeld in het Fins, een taal waarvoor natuurlijk echt strijd is geleverd en waarbij ook mensen hun naam verfinsten.
Een voorbeeld van het vertalen is:
Tietokone, voor computer. Dit werkt eigenlijk zoals het Finse woord voor vliegtuig 'lentokone'. Tieto heeft met weten te maken.
Een voorbeeld voor het verfinsen moet ik nog even opzoeken.

[Dettie]

Ja ik las net iets over cliffhanger dat het letterlijk voorkwam bijv. in een film dat een auto bijna van een klip/klif (cliff) reed en dan net bleef hangen, met personen erin... hoe zou dat aflopen... vandaar het woord. Klifhanger kan natuurlijk ook goed. Is dat wat Marjo?

Dettie

[Marjo]

Ik weet niet wat Renate bedoelt met : het is iets anders. Als je het woord wilt vervangen door een Nederlandse term, dan gebruik je het op dezelfde manier als cliffhanger. Ik maak er toch niet iets anders van?

Wat mij eigenlijk treft - stoort is een te groot woord - is dat wij al zo gewend zijn aan het Engelse woord cliffhanger dat een Nederlandse vertaling er gewoon niet meer in gaat. Ik vind klifhanger net zo raar als leuninggrijper of ademstokker. Terwijl ik zonder problemen de Engelse term gebruik.

[Renate]

Bij leuninggrijper heb ik meer het idee dat iets zo spannend is, dat je je vast wil houden, terwijl een cliffhanger betekent dat de spanning aan het eind van een hoofdstuk zo wordt opgevoerd, dat je door wilt lezen. Bij TV-series dus dat je uitkijkt naar de volgende aflevering, of erger, naar de volgende serie. Bijvoorbeeld, aan het eind van de serie, zie je dat er op iemand geschoten wordt, maar je weet nog niet of die persoon het al dan niet zal overleven. Dat maakt de kijker nieuwsgierig en zorgt er voor dat hij, of zij ook weer naar de volgende serie wil kijken, om te weten hoe het afloopt.

Ik heb op zich niet zo veel problemen met leenwoorden als cliffhanger, computer, e-mail, printer, synthesizer en dergelijke. Leenwoorden, waarvoor altijd al een Nederlands equivalent heeft bestaan, zoals kids voor kinderen, vind ik veel hinderlijker.

In het Duits heeft men de neiging om computertermen en ook namen van onderdelen van synthesizers te vertalen, hetgeen er voor zorgt dat boeken op dat gebied lastiger te lezen zijn.

[Marjo]

Ha, je maakte je eigen 'vertaling' van leuninggrijper, nu snap ik het. Je vatte het niet op als equivalent van cliffhanger.

Ach, problemen is een groot woord. Ik vroeg me gewoon af of er geen Nederlandse term was. Conclusie: er is geen goede die we zonder meer kunnen gebruiken.

[Renate]

Cliffhanger lijkt aardig ingeburgerd te zijn. Gewoon de Nederlandse vertaling, of de omschrijving uit m'n woordenboek 'spannende situatie'.

[Inge]

Bij ons wordt het soms een "kapstok" genoemd.

[Marjo]

En als jij zegt: dit boek heeft veel kapstokken, dan weten ze wat er bedoeld wordt?
Als het in Vlaanderen kan, zou het toch hier ook moeten kunnen.

[Inge]

Tja, hangt er van af wie je het vraagt natuurlijk ook hier is cliffhanger meer ingeburgerd vermoed ik.

[Johanna]

Kapstok heeft hier een wel heel erg andere betekenis dan cliffhanger.

Een kapstok hangt vast niet zo griezelig en spannend als een klif.