https://www.elodieheloise.com

Blauwe Tomaten
Elodie Heloise

Dominique van Dam loopt al tegen de dertig als ze met partner Marlon terugkeert naar Curaçao. Terugkeert, want vanaf haar tweede levensjaar tot haar achtste woonde ze daar al. Tot haar ouders uit elkaar gingen, en haar moeder, Hannah, haar meenam naar Nederland. Er was geen contact meer tussen vader en dochter.
Het waarom daarvan is wel tot Dominique doorgedrongen – haar vader sloeg haar moeder – maar toch: het was haar vader! En de herinneringen die zij aan hem heeft zijn goed. Waarom was hij gewelddadig naar haar moeder toe?

‘De ziekte van de blauwe tomaten, zo noemde ze het. Jouw kindervingers omcirkelden de blauwe ovalen op haar huid. Verwonderd was je als na een paar dagen hun patroon veranderde. Van duidelijk omgrensd naar willekeurig uitvloeiend. Vaag kartelige omlijningen met al dan niet aangehechte spatten ver van het oorspronkelijke blauwe gebied. ‘Hoe kan dat, mama?’ vroeg je. Ze stond op en liep naar de keuken. Kwam terug naar buiten met een overrijpe tomaat in haar hand. ‘Kijk goed,’ zei ze. Met een plof kwam de tomaat tegen de muur terecht. Spatte uiteen. Duidelijk omlijnde rode plekken op de muur. Voor even. Zo lang alles op zijn plek bleef zitten. En toen begonnen de vlekken te verschuiven. Druipende lijnen. Een vaag rozerood spoor. Afdrukken van losse druppels bleven achter. Het hart van de tomaat gleed naar de grond. ‘Niet aankomen,’ zei ze.  ‘Alles precies zo laten liggen en kijk de komende dagen maar eens wat ermee gebeurt.’ En je ontdekte dat rood naar bruin kleurde. Dat grijsblauw en groezelig wit op het tomatenhart groeiden. En groenige draden maar ook gele stippen. ‘Bij mij gebeurt dat van binnen. Soms,’ zei ze. ‘En net zoals deze tomaat straks helemaal verdwenen is, zo trekt het bij mij ook vanzelf weer weg.’ Ademloos was je. Vol verbazing. Het was iets heel bijzonders dat jouw moeder had.’

Op Curaçao wonen ze in het huis van Marlons grootouders.  Dominique is daar niet blij mee, ze kan de aandacht van zijn moeder en tante heel goed missen! Gelukkig krijgen ze gaandeweg een beter contact. Shon Mi, de tante, beheert een opvanghuis voor zwervers. Daarbij krijgt ze hulp van de pastoor Bree en een van de bewoners, Wesu, die probeert zijn drankprobleem onder controle te krijgen. Met wisselend succes. De opvang wordt bedreigd door een projectmakelaar. Maar waar moeten ze dan naar toe?

Ook is er Kevin. In zijn situatie vindt Dominique herkenning als Marlon hem onderdak biedt omdat de jongen het huis uitgezet wordt. Zijn moeder heeft een nieuwe vlam waar Kevin het niet mee kan vinden en die de jongen slaat. Maar: hij is nu wel veilig, maar zijn zusje Natalia nog niet...

In het eerste deel worden al deze problemen geschetst. In het tweede deel wordt er aan herstel gewerkt.
Kan het allemaal goed komen?
Grootmoeder Moemsi gooit er vanuit het hiernamaals ook af en toe een opmerking tussendoor. Zij lijkt in contact te staan met haar kleindochter.

Een roman over geweld binnen het gezin - letterlijke klappen, maar ook psychisch geweld. Over misbruik. Over schuld en vergeving. En over de cultuur op Curaçao die op een enkel vlak net iets anders is, hoewel het allesoverheersende belang van geld overal geldt.

Elodie Heloise (1968) woont en werkt op Curaçao. Eerder schreef zij Herinneringen aan Curaçao (2006), Carnaval op Curaçao (2011) en de verhalenbundel Woestijnzand (2012) Knipscheer en het Ook verschenen er een paar jeugdboeken voor alle leeftijden Shusu en Sir Raylison (2019).
Blauwe Tomaten is haar eerste roman.

ISBN 9789493214965 | paperback | 400 pagina's | Uitgeverij in de Knipscheer | mei 2023

© Marjo, 1 november 2023

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Woestijnzand
Elodie Heloise

Verhalen van nu eens een enkele pagina, dan weer bijna 20 bladzijden lang, allemaal met ‘iets’ van Curaçao in zich.
Het zijn sfeervolle vertellingen, die gaan over de geschiedenis, zoals bijvoorbeeld het titelverhaal, waarin de gruwel van de slavernij belicht wordt; of over het klimaat van het eiland: de hitte en het voorkomen van orkanen, die steeds net niet komen ‘Carl kwam niet, Donna niet en deze komt ook niet.’
Een ander thema is de verloedering van de afgelopen decennia, onder invloed van drugs, en het verschil in rang en stand: zwevers op straat versus de betere stand die zich opsluit achter hekken.
‘Papialands’ daarentegen is gewoon grappig: een puberaal verhaaltje, in Papiamento. Was dat niet het geval geweest, dan was het een verhaal van niets overigens.

‘Ai no, Alysia, hou op. Moet je zijn jeans zien. Hij zit tot onder aan zijn bil. Je kan zijn rooi zien. En dat goed. Echt een kawa. Hier, neem een pastechi’

Die verhalen zijn leuk, maar…
Hoewel: er is een verhaal dat indruk maakt is: een vrouw die na drie jaar Curaçao teruggaat naar Nederland, voor de verjaardag van haar oma. Als ze eenmaal geland is, begint het ‘gedoe’. Zij zelf ontsnapt grotendeels de dans, omdat ze blank en Nederlands is, maar Curaçao zit in haar hart: ze kan het niet aanzien hoe medereizigers behandeld worden. Hoe treffend is de titel  ‘Dutch treat’!
Natuurlijk vinden we een vleugje magie in de verhalen terug, en bijgeloof, en emoties die niet specifiek Curaçaos zijn, maar gewoon menselijk: liefde, bedrog, en gelukkig humor.

Maar dan het nawoord. Dat steelt je hart: een hartenkreet van de schrijfster over het eiland waar zij woont. Zij spreekt het land rechtstreeks aan:

‘Curaçao, mijn eiland, ik heb je gekregen terwijl ik niet om je had gevraagd. Kijk niet zo geschokt. Luister naar wat ik te zeggen heb. Dit is niet nieuw, je hebt het altijd gevoeld en geweten. Ik heb er alleen nooit woorden aan gewijd. Het is tijd om de stilte te doorbreken. Om je te vertellen hoe zeer ik je heb gehaat. Ruw en abrupt kwam je in mijn leven. Je grillige natuur werd ik ingetrapt. Hardvochtig was je met een bruutheid die mij brak. Dwingend en overheersend, soms op het sadistische af. …’

Daar weet Elodie Heloise een snaar te raken die in de voorafgaande verhalen - op een enkele - na  ontbrak.
Het zit er dus wel in…

ISBN 9789059084575 | Paperback |  128 pagina's | in de Knipscheer | september 2012
Met woordenlijst.

© Marjo, 16 november 2012

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER