Olifanten warm houden
Dieuwke van Turenhout

De zeventien verhalen in deze bundel gaan vaak over vrouwen, soms ook mannen die zich niet in hun eigenheid erkend voelen. Hoe los je het op als je als ouders een heel andere opvatting hebt over opvoeden? Of als je een reisje naar Parijs associeert met romantiek, en je partner van dat moment denkt bij het woord Parijs aan iets heel anders? Wat als je met een aantal gelijkgezinden je voorbereidt op de Apocalyps, en de dag gaat voorbij zonder dat er iets lijkt te gebeuren? De verhalen gaan over hoe moeilijk het kan zijn om te voldoen aan wat de wereld van je verwacht en zijn daardoor heel herkenbaar.

In ‘De duvel en de dood’ moeten twee meisjes op vrijdag hun vader ophalen in het café, Ze hebben er een hekel aan, omdat ze nooit weten in welke staat hun vader zal zijn. Hoe dronken is hij? Heeft hij een goede of een kwade dronk?

‘De vrijdagen zijn het ergst.  Het ergste begint al meteen wanneer de kerkklok middernacht slaat. Vader slaat meestal mee.  Moeder schreeuwt hoe dan ook. Amélie en Cécile luisteren. Elke dreun nagalmend over St. Germain tot de stilte koud wordt en hun handen warm.’

Mooi is hier hoe Dieuwke van Turenhout het beeld vasthoudt: een galmende kerkklok aan het begin en een juichend carillon aan het einde.

In het titelverhaal ‘Olifanten warm houden’ is een eenzame ik-verteller, die zich staande houdt met de korte dagelijkse contacten: een caissière, met de man van de fietsenstalling.

‘Over bier en eten gesproken: het huis van de buren is eindelijk verkocht. Ik had geen  bord gezien, maar ineens ging de bel. Ik was juist boven de was aan het opvouwen, nog zo’n klusje waarbij ik aan je denk, en aan olifanten, ook al is het alleen nog maar mijn was, - maar eigenlijk denk ik altijd aan je – toen de deurbel ging.'

Pas aan het einde van het verhaal weet je wie de ik-verteller is, wie de ‘jij’ die hij aanspreekt en wat er met die olifanten is.

Het is vaak zo dat het verhaal een beetje geheimzinnig in elkaar zit. Is de ik een man of een vrouw? Wat moeten we als lezer met de situatie die geschetst wordt? En dan volgt een verhelderende wending, die soms oplucht, maar vaak ook niet. De afloop van de verhalen is niet altijd even vrolijk of zelfs maar positief, en toch is de toon niet somber.

Mijn voorkeur gaat uit naar het verhaal ‘De vlucht’, waarin een man en een vrouw op reis gaan, ze zitten in de trein om naar de luchthaven te gaan. De vrouw is de verteller, het is al snel duidelijk dat zij in hun relatie altijd degene is die water bij de wijn moet doen, dat zij altijd het onderspit delft. Deze keer heeft zij het reisdoel uitgekozen voor hun vakantie. Eenmaal de deur uit voelt ze dat haar backpack veel zwaarder is dan ze dacht.

’Heb jij aan mijn backpack gezeten?’
‘Ik heb er wat dingetjes bijgestopt. Jij had zoveel plek over.’
Ze zwijgt, gewoontegetrouw. Ze weet hoe ruzies tussen hen ontstaan, kleine dingetjes die groot worden, een inktvlek uit het kruikje van Serafat. Ze krabbelt een restje opgewektheid bij elkaar. ’Wat dan?’
‘O, gewoon, een boek, nog een paar schoenen, een föhn.’
(…)
‘Ze herinnert zich het compliment van gisteravond, over een potloodschets die ze van hem had gemaakt, met de zachte 4B, haar favoriet. Ze herinnert zich de warme roes die het haar gaf en probeert die sfeer terug te brengen en te laten groeien door haar wil alleen. Liefde die zo groot groeit als een volle tweedeklas coupé tijdens de spits, groter nog, liefde die alle inzittenden verzacht. Het werkt niet, ze ziet zijn ogen afkeurend afglijden naar haar natte oksels en ze denkt aan de föhn in haar backpack.’

Mooie verhalen over herkenbare situaties, over mensen die gewoon zijn, ook al hebben zij een andere cultuur of leven ze in een andere tijd.
De Extazereeks, een gezamenlijk initiatief van het literair tijdschrift Extaze en Uitgeverij In de Knipscheer, biedt schrijvers die eerder in Extaze hebben gepubliceerd de mogelijkheid hun werk in een zelfstandige uitgave te presenteren. De vormgeving van omslag en binnenwerk is van Els Kort.

Dieuwke van Turenhout studeerde Letteren in Tilburg en woonde en werkte onder meer in Nederland, op de Filippijnen, in India en in België. Ze publiceerde verhalen in literaire tijdschriften. Zij is host van de podcast Not just Hemingway, die zich exclusief bezig houdt met het korte verhaal.
Haar debuut Olifanten warm houden is de zesde uitgave in de Extazereeks van het literair tijdschrift Extaze.

ISBN 9789062656875 | Paperback| 148 pagina's | Uitgeverij In de Knipscheer | november 2018

© Marjo, 28 januari 2019

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER