https://www.christinevandenhove.com

Het huwelijk
Christine Van den Hove

"De werktitel was eerst Gaspard en Justine, daarna lang Gaspard. Alleen gaat het boek vooral over een relatie binnen een traditioneel huwelijk waarin noch de man noch de vrouw passen. Bovendien wilde ik voor de cover graag de mooie huwelijksfoto van mijn grootouders gebruiken. Uiteindelijk vond ik alleen Het huwelijk kloppen."

Dit bovenstaande vertelt Christine Van den Hove in een interview. Het verder fictieve verhaal schreef ze al in 2013, toch debuteerde ze in 2019 met het boek Colombe, dat lovend door de pers ontvangen werd. Daarna besloot ze terug te keren tot Het huwelijk en daar mogen we blij om zijn want het is zowel qua verhaal als stilistisch een hoogstandje.

Het zich in Vlaanderen afspelende verhaal wordt verteld door verschillende personen waarvan de namen aanvankelijk - naast plaats en jaar - boven elk hoofdstuk vermeld worden. De personages hebben allemaal hun eigen stem en eigen visie. Het verhaal begint in 1928 en eindigt in 2021.

De hoofdrollen zijn weggelegd voor Justine en Gaspard. Justine beweerde dat ze nooit zou trouwen:

"Met een man zeker!" Ik weet niet wat ze tegen mannen had, maar ze had geen interesse in verkering.

Haar hoofd stond er niet naar, zei ze altijd. Justine wilde werken, wilde verpleegster worden maar dat mocht niet van vader, de pastoor én de dokter van het dorp. Onderwijzeres worden, dat mocht wel, dus haalde ze haar diploma daarvoor. En natuurlijk ging ze, ook al tegen de geldende normen in, werken. Waarvoor had ze anders gestudeerd? Justine was streng, erg streng...

Toch trouwt Justine met een 'fatsoenlijke vent. Een man met een positie bij den ijzeren weg.' Zijn schranderheid stond haar aan. Ze hebben gelijk bouwplannen voor een eigen woning. Maar Leonie, de zus van Justine, weet gelijk al dat het geen huwelijk zal zijn vol wederzijds begrip. "Ik kon er niets aan doen, maar ineens voelde ik compassie, zowel met haar als hem. Ze hadden dat niet mogen doen. Nu zitten ze aan elkaar vast."
Hoe goed Leonie dit al van het begin af aan zag, blijkt uit het latere verhaal.

In elkaar afwisselende hoofdstukken zijn Justine en Gaspard aan het woord. Ondanks dat er een kind komt, heeft Justine een afkeer van de lichamelijke kant van het huwelijk. Ook van haar dochter Adèle wil ze niets weten, Justine is depressief - van een postnatale depressie had in die tijd nog niemand gehoord -. Het kind wordt tijdelijk uit huis geplaatst. We lezen hoe Justine dit alles ondergaat.
Justine blijft haar verdere leven last houden van depressies. Ze is een koele vrouw die zich verder ook qua gevoelens niet uit. Voor huisvrouw is ze niet in de wieg gelegd, ze zal meer dan dertig jaar lesgeven.
Het mooie aan dit verhaal is o.a., dat langzamerhand in subtiele bewoordingen uit de doeken wordt gedaan, waarom Justine vermoedelijk haar depressies heeft.

Gaspard daarentegen is gek op zijn dochter en op zijn manier ook op zijn vrouw, haar antipathie tegen de lichamelijke kant van hun huwelijk valt hem zwaar. Maar als Justine geen depressie heeft, ziet hij de levendige, ondernemende vrouw waar hij verliefd op werd. De oorlog doet zijn intrede, en Gaspard ontmoet een weduwe die hem wel schenkt wat hij thuis mist. Tóch is hij bezorgd om Justine, tóch blijft hij bij haar en zij bij hem als ze achter zijn omgang met de weduwe komt. Ze praten nauwelijks met elkaar maar hebben samen tóch een stevige band die onbenoembaar is.
Ook de weduwe komt aan het woord en je snapt gelijk, ondanks haar oprechte liefde voor Gaspard, waarom hij bij Justine blijft. Het verhaal gaat later over op de dochter Adèle en haar kinderen. Opa en oma Gaspard en Justine blijven echter de centrale figuren.

Het knappe is dat Christine van den Hove zelden iets rechtstreeks benoemt, ze laat het aan de lezer over om invulling te geven aan de woorden van Justine,  Gaspard en anderen. Daarnaast wordt het verhaal evengoed zo weergegeven dat je precies weet wat er speelt en dit alles in licht Vlaamse taal die ondanks dat het verhaal bijna een eeuw beslaat, van alle tijden is...
Een boek dat alles in zich heeft om een klassieker te worden.

ISBN 9789028451797 | Paperback | 128 pagina's | Wereldbibliotheek | januari 2022

© Dettie, 24 januari 2022

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER