An Swartenbroekx

Duupje
An Swartenbroekx

Nederlandse lezers kennen Duupje niet, laat daar nu maar eens verandering in komen!
Hij is de hedendaagse Vlaamse bengel, een deugniet met een hart van goud. Ieder kind (en volwassenen) herkent zich in zijn avonturen.

Duupje ontstond eind jaren 80, begin jaren 90. René Swartenbroekx schreef een hele reeks korte humoristische verhaaltjes, bedoeld voor jeugdige lezers. Toen heette Duupje nog Edelhart Dubois. De stukjes verschenen in het kinderblad Zonneland, met illustraties van Guido Van Looy.
An is René’s dochter. Zij herschreef de verhaaltjes zodat ze perfect in de hedendaagse tijd passen, er zorg voor dragend dat de humor bleef. Zijn naam veranderde mee, en zo stelt Duupje zich voor in dit boek:

‘Hoi! Ik ben Pieter-Jan Dubois, maar iedereen noemt mij ‘Duupje’. Ik ben tien jaar en zit in het vierde leerjaar. Ik heb nooit goede punten, behalve op turnen. Vorig jaar was ik zelfs gebuist (of is het gebuisd?) op rekenen. Het liefst van al haal ik grapjes uit.’

Het is natuurlijk heel logisch dat er veel Vlaamse woorden gebruikt worden. Jammer is dat het daardoor lastiger wordt voor Nederlandse kinderen om precies te begrijpen wat er bedoeld wordt. “Versta jij dat’, ‘zagen,’ of ‘ik zie je graag’ dat betekent in België toch iets anders dan bij ons.
Verwittigen of stoefen, dat zal ook niet duidelijk zijn. Het ‘buizen’ uit bovenstaand citaat evenmin.

De verhalen op zich zijn evenwel erg herkenbaar en door de humor ook erg leuk! Het zijn de alledaagse dingen waar een kind van zijn leeftijd zoal tegenaan loopt, vooral thuis en op school. Aan zijn dertienjarige zus heeft hij niet veel. Plagerijen, pesterijen, zelfs ruzies komen vaak voor. Ze heeft nogal eens last van ‘mormonen’, zegt mama, met wie ze twee handen op een buik is.
Grappig is het verhaaltje waarin de twee hun gymtassen verwisseld hebben. Duupje vindt het niet zo erg, deze keer is Greet het duupje!
Maar meestal is het Duupje zelf natuurlijk. Hij neemt vaak heel letterlijk wat gezegd wordt: neem een voorbeeld aan Marieke betekent toch dat hij mag afkijken? Onkruid wieden, dat kan hij heel goed. Maar mama vindt van niet. En waarom zegt ze tegen hem dat ‘kletskes’ weggooien zonde is, en wordt ze boos als hij na een bezoek van de vriendinnen er voor zorgt dat de glazen zonder kletskes in de vaatmachine gaat?

School, dat is saai, en waarom moeten ze leren wanneer je een korte ei of een lange ij schrijft?
En verleden tijd: als ik geef ik gaf wordt, dan is ik bleef ik blaf toch?
Als er moeilijke woorden geschreven moeten worden in het dagboek, weet Duupje niet altijd hoe hij ze moet schrijven, dan staat het woord er in een ander lettertype met tussen haakjes een opmerking.
Soms zal de jonge lezer niet zo makkelijk raden wat daar bedoeld wordt. Een ‘peragolische’ dag???
Toch niet gek dat als zo’n dag op 1 april valt, dat Duupje dan denkt dat het een 1 aprilgrap is.

Thema’s als racisme, dyslexie en dyscalculie, ouderenzorg, alles komt voorbij.
Maar deze is erg mooi:

‘Ik verhuis naar een land waar nooit iemand kwaad is
Cola en ijsjes zijn helemaal gratis

Er zijn daar geen sommen, er is geen verdriet
Er zijn ook geen spruitjes, want die lust ik niet.

Geen huiswerk, geen straf, geen diskalculie
Waar ik nooit meer moet zeggen: ik snap dat echt nie
Een land waar niks moet en alles mag
En na mijn mopjes volgt altijd een lach

Een land waar ik nooit het duupje zal zijn
Waar altijd de zon schijnt, want dat vind ik fijn
Er zijn daar alleen maar vriendjes die blij zijn
Want in mijn land mag iedereen vrij zijn!’

Een schat van een jochie toch!

An Swartenbroekx (Genk, 1969) is een Belgische duizendpoot: actrice, presentatrice, scenariste en zangeres. Ze werd vooral bekend door haar rol van Bieke Crucke in de komische serie F.C. De Kampioenen.
Dieter Steenhaut heeft Duupje een eigentijds uiterlijk gegeven.

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

jeugd 6-9 jaar

An Swartenbroekx