Elektrische vissen
Susan Kreller

Daar gaan ze dan, Emma, haar zusje Aoife, haar broer Dara en mama. De boot zal het stel naar hun nieuwe vaderland brengen. Het land waar hun moeder is geboren, het land waar veel mensen uit zijn weggetrokken op zoek naar een beter leven. Maar zij gaan er juist naartoe, vanuit Dublin naar het dorpje Velgow gelegen in de voormalige DDR ofwel Oost Duitsland.

Emma, de verteller, vindt het verschrikkelijk, haar zusje mogelijk nog erger, Aoife stopt op gegeven moment zelfs gewoon met praten, ze communiceert via gele post-its. Maar het kon niet anders, er was na de scheiding geen geld meer, en moeder had heimwee. In Velgow kunnen ze voorlopig bij grootvader Hinnekerk en Grootmoeder Anita wonen. Moeder zal een baan zoeken en dan kunnen ze een eigen woning zoeken. Maar het enige waar Emma aan kan denken is aan Ierland, aan hun straat, haar school, haar Ierse opa en oma. Ze zal en moet terug en wel zo snel mogelijk.

"Soms sluipen de herinneringen recht door je neus naar binnen. [...] En die herinneringen zijn dan net zo warm als het gekruide eten en net zo triest als een klein meisje met Ierse gymkleren aan, allebei tegelijk."

Door haar voornemen sluit Emma zich ook bij niemand aan. Ze gaat immers toch weer weg. Zelfs haar grootouders blijft ze consequent de grootvader en grootmoeder noemen.

Toch, dankzij een voorval op school, leert ze Levin kennen. Een stille, magere jongen die op een of andere manier steeds in de buurt is, op goede en heel ongelukkige momenten. Op zijn eigen, bijna teruggetrokken manier, helpt hij haar met haar plan om terug naar Dublin te gaan. Maar hoe meer Emma Levin leert kennen, hoe meer ze ontdekt dat hij het ook heel zwaar heeft. Er is daardoor een stilzwijgend wederzijds begrip tussen de twee. En juist dat gegeven maakt heet verhaal zo aantrekkelijk en indrukwekkend.

Beide worstelen ze met hun problemen hoewel deze van heel verschillende aard zijn. Op hun eigen onbeholpen manier steunen ze elkaar, er is ook onbegrip, er worden verkeerde opmerkingen gemaakt waardoor de een de ander kwetst, maar toch is er dat onderhuidse weten dat ze elkaar ondanks alles goed aanvoelen. Er is wederzijdse sympathie en empathie.
En dan heeft Levin het plan klaar, de datum van Emma's vertrek wordt  bekend, maar is het nog wel zo'n goed idee? Een heftige gebeurtenis zet namelijk alles op losse schroeven.

Het boek is bekroond met de Katholischer Kinder- und Jugendbuchpreis 2020 en genomineerd voor de Deutscher Jugendliteratuurpreis 2020 en dat is goed voor te stellen. Hoewel het verhaal niet echt een vrolijke toon heeft, eerder weemoedig, bijt het zich wel in je vast. Je ziet bijna de leegte van de verlaten dorpen en de landerigheid van het kleine Duitse dorpje vlakbij de Oostzee. Je voelt de heimwee van Emma én de onmacht van Levin om zijn eigen situatie te veranderen. Heel langzaam gaat de omgeving echter meer leven, alsof Emma toch meer toelaat dan ze aanvankelijk wilde, de grootvader en grootmoeder komen steeds meer in beeld. Ook Levin maakt zijn eigen ontwikkeling door die hij knap weet te hanteren. En uiteindelijk worden we via allerlei kleine voorvalletjes en bijna summier genoemde aandachtspuntjes naar een prachtige climax geleid, die alles anders maakt.

Al met al een heel indrukwekkend verhaal dat nog een tijdje bij je blijft wonen.

ISBN 9789044840253 | Hardcover | 187 pagina's | Uitgeverij Clavis | januari 2021
Vertaald door Joëlle Feijen | Leeftijd 12+

© Dettie, 20 april 2021

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER