J.W. von Goethe - Die Leiden des jungen Werther

o.a. Dante en Goethe
Gast

J.W. von Goethe - Die Leiden des jungen Werther

Berichtdoor Gast » 04 Sep 2008, 15:58

In het najaar van 1774 verschijnt te Leipzig de roman 'Die Leiden des jungen Werther', een verhaal over een jonge man, die zichzelf een kogel door het hoofd jaagt, omdat het meisje, waarop hij verliefd is, een ander toebehoort. De schrijver was net 24, en zijn kleine roman in briefvorm kende zo'n overweldigend succes, dat het de grondslag vormde van Goethe's roem.

Het boek loopt over van een explosief gevoelige kracht, en wekte bij moralisten afschuw op. Zij zagen er de verheerlijking van de zelfmoord en zedeloosheid in. Maar het succes dat de roman kende, stak de lont aan het vuur van een zelfmoordkoorts, die over Duitsland, en later over heel Europa uitwaaierde. In Duitsland wordt van 'Weltschmerz' gesproken, en deze beweging werd nog versterkt door een soort van grafpoëzie in Engeland, waartoe zelfs Shakespeare nog bijdroeg. Hamlet's monologen spookten door het hoofd van vele jongeren. Een hele generatie herkende zich in Werther, en aapten hem (soms zelfs tot in het uiterste) na. Deze jongeren zagen echter niet in dat de schrijver alles laat afspelen via de hoofdfiguur, in plaats van ze zelf uit te voeren. In 'Dichtung und Wahrheit' beschrijft Goethe een zelfmoordpoging door te proberen zich een degen door de borst te stoten. Werther vertegenwoordigt het lijden van de schrijver, die zich op die manier over een dodelijke stemming heen zet.

De roman had aldus voor Goethe een heilzame werking. Hij heeft door de roman de werkelijkheid in poëzie omgezet, en zich aldus van zijn lijden bevrijd. De jeugd meende echter de poëzie te moeten omzetten in werkelijkheid.

In de 'Hamburgische Nachrichten' van 21 maar 1775 leest men het volgende :

De jonge Werther is een roman die geen ander doel heeft, dan de schandelijke zelfmoord van een man die door een verboden liefde zover gekomen is, te rechtvaardigen en deze zwarte daad als een heldendaad voor te stellen. Het is een roman die door onze jeugd niet gelezen wordt maar verslonden.

De verboden liefde is echter maar een oppervlakkige reden. Eigenlijk is het een walging voor het leven, een gevoel misplaatst te zijn, een 'Krankheit zum Tode'. Het is bijna zoals bij volbloedpaarden, die trouwens ook in het boek beschreven worden, die zichzelf soms instinctief een ader openbijten om beter te kunnen ademen.

Rutger

Terug naar “Klassieken”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 8 gasten