J.W. von Goethe - Faust

o.a. Dante en Goethe
Lezer100
Berichten: 809
Lid geworden op: 03 Aug 2010, 19:52
Locatie: België
Contact:

J.W. von Goethe - Faust

Berichtdoor Lezer100 » 12 Jun 2015, 21:53

Ik zie dat onder de noemer "Klassieken" hier enkele jaren geleden al heel wat werd neergepend over zowel Johann Wolfgang von Goethe als over Faust in het algemeen. Ook de teksten rond de "Divina Commedia" van Dante interesseren mij wel. Ik zou het in dit onderwerp wat beperkter willen houden, en jullie wat vertellen over de "Faust" van Goethe. Het is niet de bedoeling, jullie een uitgebreide samenvatting met commentaar te bezorgen, zoals het item over "Wilhelm Meister". Neen, ik zou jullie wat leestips en verklarende opmerkingen willen meegeven, om jullie zo wat een zicht te geven op het (in mijn visie) grootste drama aller tijden.

Er gaat een gezegde, dat zo wat alle Duitsers de volledige tekst in hun boekenkast hebben staan. Daarvan heeft zowat de helft het eerste gedeelte van het drama gelezen. En zowat twintig procent heeft zich ook aan het tweede gedeelte gewaagd. Ik ben er alvast fier op dat ik als kleine Belg mij kan aansluiten bij die kleine groep van twintig procent. Ik ben trouwens net begonnen aan een nieuwe lezing. Wat niet betekent dat ik er nu alles over weet. Uiteindelijk is iedere lezing een interpretatie. Ik wil jullie hierna vooral grote lijnen meegeven.

Ik lees de tekst in het Duits, maar ik mag niet verwachten dat iedereen vlot met deze taal omspringt. Ik zou jullie een recente vertaling in het Nederlands willen voorstellen, die het voordeel biedt, dat beide delen van het drama door dezelfde vertaler zijn vertaald, waar de eenheid beter tot zijn recht komt. Oudere vertalingen zijn soms door verschillende vertalers gemaakt, waardoor die eenheid minder duidelijk is (zowel wat de vertaalstijl betreft, als ook de hierboven aangehaalde inhoudelijke eenheid).

Mijn leestips zullen op ongeregelde tijdstippen aangevuld worden, en ik zal ook proberen zo goed mogelijk in te gaan op eventuele vragen.

Zoals jullie ook in een ander ouder item kunnen nalezen, heeft Goethe heel wat voorlopers en navolgers gehad. En de opsomming in dit item is zeker niet volledig. Maar dit valt buiten het bestek van wat ik hier wil bieden.

http://www.knack.be/nieuws/boeken/...faust-een.../article-normal-105407.html
Lezer100

Lezer100
Berichten: 809
Lid geworden op: 03 Aug 2010, 19:52
Locatie: België
Contact:

Re: J.W. von Goethe - Faust

Berichtdoor Lezer100 » 12 Jun 2015, 21:58

Ik zal mijn leestips af en toe wel eens doorspekken met eigen vertalingen. Deze zijn, gelet op de ouderdom van de tekst, volledig vrij. Ik heb hier denk ik, nog wel ergens een officiële bevestiging van liggen. Hetzelfde geldt trouwens voor teksten van onder meer Schiller en Heine.

Een klein citaat als doordenkertje. Ik het hierboven aangehaalde artikel in Knack wordt het werk een "cerebrale soap opera" genoemd.
Lezer100

Lezer100
Berichten: 809
Lid geworden op: 03 Aug 2010, 19:52
Locatie: België
Contact:

J.W. von Goethe - Faust

Berichtdoor Lezer100 » 14 Jun 2015, 16:37

Bij al wat volgt zal ik verwijzen naar de hierboven vermelde Nederlandse vertaling door Ard Postuma.

In tegendeel tot oudere Faustvarianten, waarin Faust steeds ten gronde gaat (ik verwijs hierbij naar het aparte item op het forum over de vele voorlopers en navolgers van Goethe) wordt Faust uiteindelijk gered, op voorspraak van de vrouw, die hij in het eerste deel in het verderf voert. Iemand die het drama wil lezen, zal mij deze kleine oplichting van een klein tipje van de sluier welwillend vergeven.

Toen Goethe in 1808 Faust I afsloot, en het boek klaar was voor publicatie, was hij reeds lang bezig met Faust II. Voorafgaand aan Faust I is er een drieledige inleiding, die op beide delen betrekking heeft :

- Opdracht
- Voorspel op het toneel
- Proloog in de hemel

De "Opdracht" bestaat uit vier strofen, en is geschreven in stanzen (verklaring in het item "Literaire termen en technieken" volgt eerstdaags). In deze korte tekst maakt de dichter zich het werk, dat hij zo lang heeft laten liggen, weer eigen, en schetst hij het scheppingsproces ervan door de kunstenaar.

Figuren uit het drama duiken weer op in zijn verbeeldingskracht, ze komen naar boven drijven uit zijn herinneringen, en zijn daarom in het begin nog wat onduidelijk (zoals in vers 1 uitgedrukt wordt). Terwijl het concrete ongrijpbaar blijft, krijgt het verlorene (de dichterlijke fantasie) een nieuw leven. Dit kan de dichter echter zelf niet doen. Hij is als het ware een instrument, waarop een nog groter kunstenaar dan hijzelf speelt.
Lezer100

Lezer100
Berichten: 809
Lid geworden op: 03 Aug 2010, 19:52
Locatie: België
Contact:

J.W. von Goethe - Faust - Opdracht (vers 1 - 32)

Berichtdoor Lezer100 » 02 Sep 2015, 20:28

Jarenlang heeft Goethe aan zijn Faust gewerkt, zonder het werk te voltooien. Dit eerste “voorwoord” gaat over de dichterlijke schepping. De figuren uit het drama duiken op, en werken in op zijn verbeeldingskracht. In het begin zijn zij nog onduidelijk (“schwankend”). Maar de dichterlijke fantasie wordt nieuw leven ingeblazen. Het zijn de figuren, die op de dichter inwerken, en hem zo tot een instrument maken, waarop een nog grotere kunstenaar speelt.
Het gedicht bestaat uit vier stanzen (strofen van 8 regels in vijfvoetige jamben abababcc). In vers 1-8 spreekt het lyrisch ik ‘schwankende Gestalten’ aan, die uit een ver verleden terug opduiken. Via deze figuren worden herinneringen uit het verleden van de dichter opgehaald (de dichter is ondertussen oud geworden (9-16)). Het oorspronkelijk publiek is er dus niet meer. De dichter moet nu zingen voor een nieuw publiek, en dat maakt hem bang (17-24).
Het opnieuw bezig zijn met de lang verdwenen figuren doet ook de liefde van de dichter er voor terug toenemen, en het dichten verloopt aldus heel vlot (als een eolusharp, die al met de luchtstroom weerklinkt). De dichter laat liggen, waar hij op dat moment mee bezig was, en keert terug naar een oud plan (25-32).
Alhoewel het gedicht aan het begin van het drama geplaatst is, verwijst dit niet naar een begin of einde maar naar een wederopname van een moeilijk werk, waardoor de dichter een deel van zijn leven weer aan zich ziet voorbijgaan.
In de tekst is er sprake van een lyrisch ik, sagen en gezangen. Daarmee is ook de vraag naar het genre, waartoe ‘Faust’ behoort, opgeworpen.
Lezer100


Terug naar “Klassieken”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 3 gasten