Floor Bal

Het einde van Iemand
Illustraties: Grootzus
Tekst: Floor Bal

"Iedereen heeft een begin. En iedereen heeft een eind."

En over dat eind gaat dit boek. Er wordt een anoniem persoon opgevoerd, genaamd Iemand. Die Iemand is dood.
Hoe kan dat eigenlijk? Was Iemand oud? Of ziek? Het is best raar dat Iemand er niet meer is, gisteren kon Iemand nog praten en klopte Iemands hart nog. Nu hoort en ziet Iemand niets meer. En wat is dat dan als iemand dood is? Is die dan stuk? Nee, wat dingen die stuk zijn kunnen eventueel nog gemaakt worden maar als je dood bent, kun je niet meer gemaakt worden.

Alles wat Iemand, Iemand maakte is weg. Je kunt denken aan wat je samen met Iemand allemaal deed. Op de afbeelding zie je allerlei voorbeelden daarvan.
En waar is Iemand nu? Dat weet niemand. Maar je kunt wel zelf dingen daarover bedenken vertelt Floortje Bal. De een denkt bijvoorbeeld dat Iemand bij een god is, of misschien komt Iemand terug in een nieuw leven.

En wat gebeurt er eigenlijk met het lijf van de dode Iemand. Ook dat lezen we in dit boek. De afbeeldingen van de kist en de kinderen die met bloemen of hun knuffel meelopen zijn liefdevol, sereen en licht. En ook wat je na een crematie kunt doen is mooi in beeld gebracht.

is dat dan écht het einde van Iemand?
Nee, want zolang je over Iemand praat en aan iemand denkt is Iemand nog altijd niet vergeten, die bestaat dan nog steeds een beetje.

Dit is in feite het eerste boek van Floor Bal dat helemaal helder verteld is. Andere boeken van haar waren nog wel eens moeilijk te begrijpen qua taalgebruik of niet bijpassende illustraties, maar in dit boek klopt alles. Het is ook geen zwaar verhaal geworden, er wordt gewoon rustig verteld, zonder sentiment, wat er gebeurd als iemand overlijdt.
Ook het eind is geruststellend, ook al wordt goed duidelijk gemaakt dat Iemand lijfelijk niet meer aanwezig is, toch is de overleden Iemand toch niet helemaal weg.
Om het begrip dood te bespreken met kinderen is dit een prima boek.

Zie het inkijkexemplaar

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Dag drol
de grote reis van eten: van je mond tot in de wc en verder
Illustraties: Emanuel Wiemans
Tekst: Floor Bal

Hoe wordt eten poep? Floor Bal wil met dit boek deze vraag die door veel kleuters gesteld wordt, beantwoorden.

Natuurlijk begint het met het eten en drinken zelf, een appel, een boterham, die stop je in je mond en met je kiezen maal je alles fijn. Dat weten kinderen misschien nog wel. Maar daarna? Wat gebeurt er dan?

Op de grote afbeelding zien we de stukjes appel en de fijngekauwde boterham een lange buis in glijden, evenals het sap wat gedronken wordt, en daarna ploft het eten en drinken in een zakje met zuur, nat spul erin, ofwel de maag. Dat is allemaal lekker duidelijk, maar dan... wordt het allemaal wat vaag, wat juist niet de bedoeling is. Mogelijk werkt het feit dat de afbeeldingen niet echt bijdragen aan de uitleg ook mee. Bijvoorbeeld:

"Beneden de maag ligt een opgerolde slang. Die is zacht en heel erg lang. Het is de dunne darm. Door groen, bitter sap valt alles hier uit elkaar. Dat is geen drek, slib of drab meer. Geen pap, geen pulp of sap meer. Wat klein was wordt fijner. Wat fijn was, nog kleiner. Tot alle stukjes stofjes zijn."

Hierbij zien we op de, overigens leuke, afbeelding kinderen spelen, ze glijden vanaf en door een glijbaan die een opgekrulde slang voorstelt. Dat werkt bevreemdend. Het heeft niets met de spijsvertering te maken. Bovendien vraag ik me af of kinderen van vier jaar deze tekst zullen begrijpen. Het is nogal cryptisch. Een goede bijpassende afbeelding erbij had veel aan het begrip bijgedragen.

De hele verdere verwerking van het eten in het lichaam is eveneens niet heel goed te begrijpen. Het is te wazig. Het lijkt me zelfs dat kinderen het een beetje vies en eng gaan vinden wat er allemaal in hun lijf gebeurt.
Pas als de poep en plas in de wc liggen en hun reis gaan afleggen door het riool naar de zuiveringsinstallatie wordt het weer wat beter te volgen. Maar hoe de boel gezuiverd wordt... door bacteriën die poep eten en schoonmaken, snappen kleuters dat?

Al met al is het niet echt een boek dat tot begrip bijdraagt. Het is teveel vanuit 'grote mensen' gemaakt, ondanks de kleurige, fleurige afbeeldingen. De tekst is niet speels genoeg en te weinig in de taal van kinderen gemaakt, ook al zijn enkele regels rijmend gemaakt, maar ook deze rijm is niet consequent doorgevoerd.
De afbeeldingen dragen, op een enkele keer na, eveneens niet bij aan het leren begrijpen van de weg van eten naar poep - en de rest - .
Jammer, een gemiste kans.

ISBN 9789025774141 | Hardcover | 40 pagina's | NUR 210 en 273 | Uitgeverij Gottmer | november 2020
Afmeting 28,4 x 24,8 | leeftijd 4+

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Het hele soepzootje
Het ontstaan van het heelal, de aarde, de mensen en de rest
Illustraties: Sebastiaan van Doninck
Tekst: Floor Bal

Hoe is de aarde ontstaan, en al het leven dat we nu kennen?
Er wordt verteld hoe er eerst niets was – een zwarte pagina. Dan zegt de schrijfster: ‘er bestond al iets: een klein zaadje waaruit alles zal ontstaan. Een heet stipje met alles erin’. Verder gaat het verhaal: hoe dat hete puntje ontploft, en het heelal ontstaat, waar zich planeten, manen en zonnen vormen. En ook de aarde, en onze maan.
Een aardbol met water en vulkanen.
En dan:

‘Tot er wel iets leeft. OPEENS.
Iets wat juist van dat ruige water houdt. Het is bijna niet te zien. Het heeft geen hoofd, geen ogen, geen benen. Maar het bestaat.
Eén wordt twee. En twee worden meer.’

Zo wordt heel simpel verteld hoe er dieren en planten groeiden en tenslotte de mens op aarde rond liep.
De afbeeldingen zijn als foto’s, maar dat kan natuurlijk niet. Toch zijn ze heel mooi, kleurrijk en vullen de pagina’s, waarop dan de korte tekstjes staan.

Het is het hele verhaal. Maar, het is wel een verhaal dat vragen oproept. Een slimmerik zal ongetwijfeld steeds vragen: maar hoe dan? Want het verklaart niets. Dat is al lastig te begrijpen voor volwassenen, laat staan dat je het uit kunt leggen aan een nieuwsgierig kind.
Het boek beperkt zich tot feiten. Geen verdere uitleg. De manier waarop het verteld wordt is grappig. De term soepzootje bewijst dat al, maar dit stukje is humoristisch:

‘Deze naakte apen kunnen goed denken. En zelfs praten.
Het zijn geen gewone dieren meer. maar mensen.
Wie had dat nou gedacht? Het is tijd voor heel iets anders.’

Floor Bal is journalist en legt zich erop toe om ingewikkelde onderwerpen luchtig en begrijpelijk uit te leggen.
En Sebastiaan van Donick maakt prachtige tekeningen.

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER

Non-fictie jeugd

Floor Bal