De Laatste Prins van Kafiristan
Russische Spionage in Afghanistan
Dawud Pirzad
Het jongetje Umied groeit op in Afghanistan. Hij woont samen met zijn moeder die al op veertienjarige leeftijd aan zijn vader werd uitgehuwelijkt. De vader van Umied verdeelt zijn tijd tussen hen en zijn andere gezin. Umied houdt van zijn ouders maar vreest de andere vrouw van zijn vader.
Umied is geen gezond kind. Een niet goed ontwikkelde schouder zorgt voor een aanhoudende en hevige pijn. Omdat hij niet gezond is, wordt hij niet toegelaten op school. Umied geeft veel om de leraar die hem thuis lesgeeft maar wil niets liever dan gewoon onderwijs kunnen volgen. Hij wil een gewoon jongetje zijn, net als ieder ander. Gelukkig is zijn halfbroer zijn allerbeste vriend. De twee jongens brengen veel tijd met elkaar door.
Het leven in Afghanistan is niet altijd makkelijk maar Umied merkt hier als kind weinig van. Hij weet dat Russen hun vijanden zijn en dat het soms gevaarlijk is op straat maar in het gezelschap van zijn ouders voelt hij zich altijd veilig. Financieel hebben ze niets te klagen. De zorgen die zijn ouders kennen, zijn niet zijn zorgen. Hij is simpelweg te jong om de ernst van bepaalde zaken te kunnen beseffen.
De gezondheid van Umied gaat steeds verder achteruit. De pijn in zijn schouder is steeds vaker ondragelijk en meestal gaat dit gepaard met hevige koorts. Zijn ouders zijn radeloos en zijn vader neemt Umied mee naar eenieder die beweert het jongetje te kunnen helpen. Helaas haalt het allemaal niets uit. Dan brengt Umied een nacht door in een graftombe. Moederziel alleen. Het overnachten op deze speciale locatie zou zijn ziekte moeten genezen. Umied staat doodsangsten uit en wanneer zijn ouders hem de volgende ochtend ophalen, is hij zieker dan ooit. Op weg naar huis raakt Umied buiten bewustzijn. Wanneer hij weer bijkomt, bevindt hij zich in een Russisch militair ziekenhuis. Umied wordt liefdevol verpleegd en hij krijgt de best mogelijke zorg geboden. Maar hoe kan dit? Russen zijn het Afghaanse volk toch slecht gezind?
Het militaire ziekenhuis is voorzien van de nieuwste snufjes op medisch gebied en de gezondheid van Umied gaat met sprongen vooruit. Hij vat een diepe genegenheid op voor zijn artsen en daar heeft hij het moeilijk mee. Hoe kan hij nu sympathie voelen voor de vijand? Nadat Umied uit het ziekenhuis is ontslagen, keert hij regelmatig terug naar het ziekenhuis voor verdere behandeling. Zijn vader heeft het hier in eerste instantie moeilijk mee maar stemt uiteindelijk toch toe. Umied is blij met de goede zorg die hij krijgt en beseft niet dat dat zijn ouders uiteindelijk een torenhoge prijs zullen betalen. Hun tragische lot zal het leven van Umied voorgoed veranderen. Hij zal uit zijn veilige wereld weggerukt worden en uiteindelijk in Rusland belanden. Zijn redder ontpopt zich als een liefhebbende maar ook gevaarlijke man.
Auteur Dawud Pirzad heeft zes jaar aan dit boek gewerkt. Wat mij na het lezen van dit verhaal vooral duidelijk is geworden, is hoe verwarrend het leven in Afghanistan voor de bevolking moet zijn. Je vriend kan de volgende dag zomaar ineens je vijand zijn en andersom want elk nieuw regime brengt grote veranderingen en gevaar met zich mee. Het is voor volwassenen al nauwelijks te bevatten, hoe moet een kind zich dan staande houden? Dawud Pirzad vertelt het verhaal van Umied op een haast zakelijke, afstandelijke toon. Komt dit doordat hij het boek zelf naar het Nederlands heeft vertaald of is het de kenmerkende stijl van iemand die zelf ook het nodige heeft meegemaakt? De manier waarop gebeurtenissen en emoties worden beschreven doen het laatste vermoeden. Het verhaal leest als een dagboek wat het nog persoonlijker maakt. Bevat het boek soms autobiografische elementen?
Er staan een paar schrijf- en taalfoutjes in het boek - wat overigens niet aan de auteur te wijten is - maar dat weerhield mij er niet van het verhaal met aandacht te lezen. Het is een verhaal dat verteld mag worden. Een verhaal dat aan het denken zet. In hoeverre is iemand verantwoordelijk voor zijn of haar daden? Hoe duidelijk is het verschil tussen goed en fout in een land als Afghanistan? Ik ben het niet altijd met de zienswijze van de auteur eens en dat maakt dit boek uitdagend en boeiend. Vanuit mijn comfortabele huis in het veilige Nederland is het immers makkelijk oordelen.
ISBN 9789462060234 | paperback |241 pagina's| Uitgeverij Boekscout | mei 2012
© Annemarie, 25 maart 2013
Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER
