Antiboy
Valentijn Hoogenkamp

"Ik kom uit een lang geslacht van leugenaars."

Dit is de openingszin van het indrukwekkende boek van Valentijn Hoogenkamp. Antiboy, de hoofdpersoon in dit boek heeft zelf hij ook met een leugen te maken, een niet gekozen, innerlijke leugen. Pas als hij prefentief zijn borsten moet laten verwijderen vanwege een genafwijking, dringt het volledige besef tot hem door. "Nu hoef ik niet langer als vrouw te leven."

Wat daar allemaal aan vooraf gegaan is weet Valentijn Hoogenkamp in prachtige, bijna poëtische woorden weer te geven.

"Een jaar voor de borstamputatie spreid ik alle kleren die ik bezit uit op de vloer...[...]
Zoveel jurken van mama, oorbellen van mama, nepparels van mama. De vrouw die ze wilde dat ik werd tekent zich duidelijk af op de vloer [...]"

"Ik weet hoe ik een cowboy kan maken. [...]
Nog beter weet ik hoe ik een meisje kan maken. [...]
Het belangrijkste aan dit meisje is dat ze tussen mij en anderen in bestaat. Zij kijken naar haar en ik kijk naar haar."

'Bij gesprekken in het ziekenhuis werd me steeds verteld wat de meeste vrouwen in mijn situatie zouden doen', zeg ik. 'Ik wilde steeds over mijn schouder kijken of die vrouw soms achter me stond.'
'Want je voelde je geen vrouw?'
'Ik dacht dat vrouwelijkheid iets was om onder de knie te krijgen.'

'Vandaag zag ik voor me hoe ik eruit zou zien als man, maar man voelt net te ver.'
'Ben je non-binair?'
'Dat je er tussenin zit?'
Hij neemt een slok koude thee. 'Of dat je je niet thuis voelt in categorieën.'

'Ik ben gelukkig', zeg ik, om te horen of ik lieg.

Het hele boek bestaat uit dit soort zinnen, die enorm binnenkomen.

We lezen over de weinig empathische houding arts die de borstoperatie zal uitvoeren. De wensen van Antiboy worden genegeerd.
We lezen de gesprekken met goede vriend en geliefde Pier. Hij werd verliefd op een meisje, die er nu uitziet als een jongen. Hoe ga je daar alle twee mee om?
En uiteindelijk na een lange zoektocht in zichzelf, en vele gesprekken met mensen die er voor hem toe doen besluit hij zijn nieuwe naam te gaan gebruiken.
Antiboy.

Het boek heb ik drie keer gelezen en elke keer opnieuw ontroerd het mij en het heeft aldoor een andere impact en laat steeds andere facetten zien. De ene keer lees je het door de ogen van Antiboy, de andere keer door de ogen van vrienden en geliefden, of door de ogen van de inmiddels aan kanker overleden moeder. En steeds ontvouwt zich een nieuw verhaal. Maar het is vooral de taal en de subtiele maar toch krachtige beschrijving die het boek zo indrukwekkend maken.
Een koesterboek dat ik nog vele keren zal herlezen. Het is literatuur op zijn best.

Beluister ook de uitzending met Valentijn Hoogenkamp in Nooit meer slapen

ISBN 97894031774914 | Paperback | 107 pagina's | De Bezige Bij | 29 september 2022

© Dettie, 10 november 2022

Lees de reacties op het forum en/of reageer, klik HIER