Uwe Timm: Mijn broer bijvoorbeeld

Reacties op recensies van, door leden gelezen, boeken en discussie samenleesboeken
Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Uwe Timm: Mijn broer bijvoorbeeld

Berichtdoor Marjo » 10 Feb 2006, 21:34

Is dit een schuldbekentenis van een Duitse schrijver? Of vindt hij zoals zovelen ook excuses? Timm probeert het leven van zijn oudere broer te reconstrueren vanaf dat deze dienst nam bij de SS, en vertelt hoe dit het leven van het hele gezin Timm beïnvloed heeft. Geen roman, een ego-document.

Lees het verslag, klik hier..
http://www.leestafel.info/uwe-timm
Laatst gewijzigd door Marjo op 05 Mei 2009, 20:19, 1 keer totaal gewijzigd.

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 11 Feb 2006, 12:22

Heeft het iets weg van De voorlezer Marjo?
Word je bij dit boek ook aangespoord tot nadenken omdat je over 'de andere kant' van de oorlog leest?
Word geprobeerd uit te leggen hoe het zo gekomen is?

Had zijn vader schuld? Heeft de jongere generatie, waaronder hijzelf, schuld aan het 'gewoon doorleven' van de ouderen die immers geweten moeten hebben wat er gebeurde?

Het lijken een beetje dezelfde vragen als bij De voorlezer.

Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Berichtdoor Marjo » 11 Feb 2006, 15:38

In ieder geval is een groot verschil dat 'de voorlezer' in romanvorm gegoten is, en dat is bij Timm niet het geval. Daardoor drukt Timm je meer met de neus op de feiten, hij schrijft over zichzelf, het is echt.
Schlink gaat verder: zijn Hanna is wel degelijk schuldig, wat je ook voor excuses voor haar bedenkt. De broer van Uwe Timm is soldaat, hij heeft (denkt en hoopt zijn broer) nooit de kampen gezien.
Als ik dit zo neertik, rijst toch de vraag.. Hanna deed haar werk, Carl-Heinz ook, als soldaat. Ja..is er wel verschil?
Moeilijke vraag Bernadet, je merkt het!

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 11 Feb 2006, 16:28

Misschien zit het verschil wel in het feit dat Hanna daar 'vrijwillig' ging werken. Vrijwillig tussen aanhalingstekens omdat zij misschien vanwege haar gebrek dit werk deed maar dan nog lijkt me dat er toch wel andere banen waren geweest.
Soldaten werden opgeroepen en waren verplicht te gaan, dacht ik, hoewel daar ook vrijwilligers tussen zaten die wilden strijden voor volk en vaderland.

Bernadet

PetraO.
Berichten: 395
Lid geworden op: 29 Dec 2004, 13:42
Contact:

Berichtdoor PetraO. » 11 Feb 2006, 19:46

Ik heb het boek nog niet zo lang geleden gelezen en ik was diep onder de indruk van de manier waarop Uwe Timm zijn zoektocht naar het waarom verwoordt.
Hij zoekt naar een teken, een woord of wat dan ook, waaruit blijkt dat zijn broer wist van de massamoorden in Oost-Europa en zich daarvan afgekeerd heeft. De laatste zin in het dagboek van de broer lijkt daar wel op te wijzen.
Hoe kunnen gruwelijkheden als de massamoorden in WOII begaan zijn terwijl duizenden, honderduizenden mensen misschien wel, toekeken? Dat is denk ik de vraag waarop Uwe Timm een antwoord zoekt en dat hij niet vindt. Dat kan ook niet omdat het te onvoorstelbaar is.
Ook dit gaat voorbij.

Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Berichtdoor Marjo » 12 Feb 2006, 22:48

"De laatste zin in het dagboek van de broer lijkt daar wel op te wijzen."

Hij laat het een beetje open. Timm weet het niet, en ik kreeg het idee dat het ook maar liever niet wist..

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 30 Jun 2006, 16:20

Wat een prachtig, aangrijpend boek, ben diep onder de indruk...

M'n verslag staat hier http://www.leestafel.info/uwe-timm

bernadet
Laatst gewijzigd door Dettie op 14 Mei 2009, 17:30, 2 keer totaal gewijzigd.

Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Berichtdoor Marjo » 30 Jun 2006, 20:52

Dit is een boek dat je rustig nog een keer kunt lezen, vanwege alle vragen..
Heb je nu een antwoord op de vragen die je hierboven stelde?

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 01 Jul 2006, 08:52

Voor zover ik begrepen heb meldde Timms broer zich vrijwillig bij de SS dus mijn veronderstelling dat hij moest valt af. Inderdaad is dit niet een roman maar in feite gaat het wel om hetzelfde als bij De voorlezer. Wie heeft schuld, hoe ga je verder als kind/broer van... enz.

En eigenlijk is er nooit een antwoord op m'n vragen, niemand begrijpt toch hoe het kon gebeuren. Wat voor mij wel duidelijk naar voren kwam was dat die broer 'eigen' mensen anders zag dan de burgers in Rusland.
die zag hij eigenlijk niet als mensen.
Maar je weet nooit hoe het gaat, ik snap al nooit hoe iemand soldaat kan en wil zijn, laat staan dat ik de rest begrijp. Elke oorlog is waanzin.

Bernadet

Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Berichtdoor Marjo » 01 Jul 2006, 14:16

Raar is dat hè, dat iemand een mens die een andere kleur heeft, of een andere taal spreekt niet als een soortgenoot wil erkennen. Maar dat gebeurt inderdaad, en het gaat nog wel verder ook.
Speelde het immers niet een grote rol in Joegoslavie.. Of nu in Afghanistan.. En ik kan nog wel even doorgaan...

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 01 Jul 2006, 16:10

Ja heel bizar! Ook de Amerikanen en Engelsen waren 'van een ander soort' Je kan het je nauwelijks voorstellen eigenlijk dat mensen zo over andere mensen denken.
Ik vond ook erg aangrijpend dat die vader eigenlijk nog na de oorlog zijn eigen oorlogje bleef voeren, als Hitler dit, als Hitler dat.. dan waren ZIJ de winnaars geweest, ik vroeg me toen af hoe hadden ze dan met de Entlösung omgegaan? hadden ze zich dan evengoed winnaar gevoeld?
Nou ja, die Timm had ook heel veel vragen, snapte het zelf ook niet, en het boek zelf roept ook veel vragen op.

bernadet

Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Berichtdoor Marjo » 01 Jul 2006, 22:09

Ik weet niet precies wat je bedoelt? Als Hitler gewonnen had dan hadden de Duitsers natuurlijk net zo goed achter die Endlösung gestaan, dat deden ze nu toch eigenlijk ook..

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 01 Jul 2006, 22:23

Is dat zo? Ik heb niet de indruk dat ze er achter staan, ik geloof ook dat de burgers niet wisten dát dit gebeurde.
Ik heb eerder de indruk dat ze zich kapotschamen zeker de volgende generatie. Waarom wordt er anders over het de massale schulgevoelerfenis gesproken.
Ik vroeg me af of ze als ze gewonnen zouden hebben het (de Entlösung)dan verzwegen zouden hebben.... als dat zou kunnen.

Bernadet
Laatst gewijzigd door Dettie op 02 Jul 2006, 16:33, 2 keer totaal gewijzigd.

elviratoverspin
Berichten: 386
Lid geworden op: 21 Mei 2005, 22:33
Locatie: leuven

Berichtdoor elviratoverspin » 01 Jul 2006, 23:28

ok, die discussie boeit me, het boek staat op mijn gestaag groeiende lijstje van "te lezen"
"leven is veel meer dan eten en vechten om de macht" (J.L. Seagull)

Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Berichtdoor Marjo » 02 Jul 2006, 10:58

Het gaat er nu om over welke generatie we het hebben. De vader in dit boek is denk ik van de generatie die zo geindoctrineerd was, zo vol van lebensraum dat zij er achter stonden. Degenen die hun ogen open hielden wisten het volgens mij echt wel! De mate waarin misschien niet, maar ze zagen toch dat die "untermenschen" weggehaald werden. Niemand vroeg zich af waar ze bleven??
Of misschien de gedachte dat het niet goed was gewoon wegduwden. Hun zonen en dochters, ja dat wordt een ander verhaal. Die werden geconfronteerd met de verontwaardiging van de wereld, nu zij de oorlog verloren hadden.
Ik ben niet zo overtuigd van de goedheid van de mens, Bernadet, dat ik denk dat als zij gewonnen zouden hebben zij niet net zo gereageerd zouden hebben als hun ouders. Helaas.
En natuurlijk zijn er dan dissidenten, zoals Timm..

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 02 Jul 2006, 16:30

Ik dacht dat de mensen niet beter wisten dan dat ze in kampen gestopt werden, niet de letterlijke Entlösung.
Natuurlijk hebben mensen (niet alle) ook geweten wat er gebeurde. Ik weet echter niet genoeg daarvan om daarover iets met zekerheid te kunnen zeggen. Veel waren ook ontzettend bang, Hitler was natuurlijk al langer bezig overal zijn invloed op uit te oefenen. De ene deed mee uit angst, en draaide zich in allerlei bochten, de ander deed niet mee maar daar liep het vaak niet goed mee af.


Dat kan je trouwens goed lezen in dat boek van Klaus Mann, Mefisto.

Bernadet

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 02 Jul 2006, 16:32

Ik ben niet zo overtuigd van de goedheid van de mens, Bernadet, dat ik denk dat als zij gewonnen zouden hebben zij niet net zo gereageerd zouden hebben als hun ouders. Helaas.


Ik snap dit niet zo goed Marjo. Niet net zo gereageerd zouden hebben?
Hoe zouden ze dan wel gereageerd hebben volgens jou?

Bernadet

Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Berichtdoor Marjo » 03 Jul 2006, 15:05

Die opmerking is verkeerd, er zou een vraagteken achter moeten staan, of je moet 'niet' vervangen door 'wellicht'.
Ik weet het natuurlijk ook niet, niemand weet het precies. Het maakt verschil op welk moment van de oorlog je peilt. In het begin zal men misschien nog gedacht hebben dat ze terug zouden komen, maar later toch niet meer. En het maakt verschil of men in een klein afgelegen dorp woonde of in een grote stad..of men soldaten in de omgeving had of niet..
Het maakt voor mij overigens geen verschil of men wist van de gaskamers of niet, dat die mensen naar kampen werden gebracht en niet terugkeerden is al onmenselijk genoeg. Een overwinning praat alle oorlogsmisdaden goed.
Nu de oorlog verloren was, werd vooral de volgende generatie geconfronteerd met schuld. Ik geloof niet dat overwinnaars zich schuldig zouden voelen.

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 04 Jul 2006, 07:43

Wat ik wel knap vond van Uwe Timm is dat hij niet oordeelde. Hij stelde alleen maar vast, hij constateerde en vroeg zich dingen af. Maar oordelen deed hij niet.

Bernadet

Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Berichtdoor Marjo » 04 Jul 2006, 13:12

Kon hij oordelen dan? Het zou immers zijn eigen familie raken.

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 04 Jul 2006, 13:15

Dan kan je toch evengoed oordelen? Niet alles wat familie doet is bij voorbaat goed, toch?

Bernadte

Marjo
Berichten: 25855
Lid geworden op: 16 Mei 2004, 21:01

Berichtdoor Marjo » 04 Jul 2006, 13:16

Tuurlijk, het kan, maar ik zou het ook niet doen. Een oordeel zou in houden dat hij ofwel zijn familie 'verraadt', ofwel politiek gezien verkeerd is. Het hemd is nader dan de rok, ik denk dat hij niet anders kon.

MUSTAFA5STW
Berichten: 1
Lid geworden op: 14 Mei 2008, 21:11

Berichtdoor MUSTAFA5STW » 14 Mei 2008, 21:16

ik vind da eigelijk wel ne coole boek want dan kunt ge de kant van de duitsers eens zien
da laat u zien da oorlog voor beide kante slecht is

Dettie
Site Admin
Berichten: 44090
Lid geworden op: 01 Jan 1970, 02:00
Contact:

Berichtdoor Dettie » 15 Mei 2008, 08:29

Hoi Mustafa,

Heb jij het andere boek De ontdekking van de curryworst van Uwe Timm ook gelezen?
Gaat ook over de Duitse kant van het oorlogsverhaal. De gewone mensen.

Dettie


Terug naar “Door leden gelezen boeken en samenleesboeken”

Wie is er online

Gebruikers op dit forum: Geen geregistreerde gebruikers en 51 gasten