Thema november 2014 - Afrikaanse schrijvers

[Dettie]

In de maand oktober was er de week van de Afrikaanse romans.

Berdine haakt daar mooi op in door november als maand van de Afrikaanse schrijvers te maken.
Ze heeft per land één of meerdere schrijvers en titel opgegeven.

Opnieuw bedankt voor al je werk Berdine!

elke dag een nieuw boek rond dit thema

Dettie

[Dettie]

Algerije

Terug naar de rue Darwin
Boualem Sansal

Yazid keert terug naar het straatje uit zijn jongensjaren.
Djéda, de almachtige grootmoeder, zwaait er de scepter en dankt haar immense fortuin aan het bloeiende bordeel naast het ouderlijk huis van Yazid. Daar groeide hij op, voor zijn vertrek naar Algiers. En van daaruit vertelt Sansal zijn meest persoonlijke verhaal tot nog toe.
Teder en humoristisch schetst hij zijn buitengewone familiegeschiedenis in een verscheurd Algerije.


ISBN 9789044524956 Paperback 320 pagina's De Geus maart 2013
Vertaald door Jan Versteeg

[Dettie]

Algerije



De historische wortels van de Algerijnse literatuur gaan terug naar de Numidische tijd, toen Apuleius De Gouden Ezel schreef, de enige Latijnse roman die in zijn geheel de tijd heeft doorstaan.
De Middeleeuwen hebben veel Arabische schrijvers gekend die een revolutie teweegbrachten in de Arabische wereldliteratuur met schrijvers als Ahmad al-Buni, Ibn Manzur en Ibn Khaldoun, die Muqaddimah schreef tijdens zijn een verblijf in Algerije.

Vandaag kent Algerije in zijn literaire landschap grote namen die niet alleen Algerijnse literatuur publiceren maar ook universeel literaire erfgoed in het Arabisch en het Frans.

In de nasleep van de onafhankelijkheid zijn een aantal nieuwe auteurs opgestaan in de Algerijnse literaire scene, die trachten door middel van hun werken een aantal maatschappelijke problemen bloot te leggen.
Bron: Wikipedia http://nl.wikipedia.org/wiki/Algerije

[Dettie]

Angola

Roofdieren
Pepetela


Een jonge Angolees uit een arm milieu op het platteland komt naar de hoofdstad en weet via klusjes en steeds belangrijker banen zich op te werken tot multimiljonair. Daarvoor gebruikt hij allerlei, meest illegale middelen en methoden. Hij misbruikt zijn lidmaatschap van een politieke socialistische partij, gaat om opportunistische motieven een kerkelijk huwelijk aan, maakt vrienden en vriendinnen, maar laat ze op schaamteloze wijze weer vallen als dat voor hem voordeel oplevert. Hij manipuleert zo vriend en vijand om tot zijn doel om steenrijk te worden te geraken.


Dit levensverhaal wordt gesitueerd in de tumultueuze geschiedenis van Angola: marxistisch, anarchistisch, bureaucratisch, maar bovenal corrupt. De auteur beschrijft met scherpe pen het totaal verrotte staatssysteem, het nepotisme van de machthebbers, de vriendjespolitiek, maar zonder een waardeoordeel te geven: hij beschrijft corruptie als een (schijnbaar) geaccepteerde levenswijze. Een meedogenloos scherpe beschrijving van een failliet systeem, verteld door een rasverteller (1941, oud-minister van onderwijs van Angola). Dit boek verdient een grote lezerskring. Kleine druk.
Harrie M. Leyten


ISBN 9789044512854 Hardcover 410 pagina's Uitgeverij de Geus oktober 2008
Vertaald door Hermien Gaikhorst

[Dettie]

Pepetela, schrijversnaam van Artur Carlos Maurício Pestana dos Santos (Benguela, 19 oktober 1941)
De naam Pepetela betekent wimper in de taal Umbundu en is afgeleid van de betekenis van zijn achternaam Pestana in het Portugees.


Pestana studeerde af in techniek aan de universiteit van Lissabon en vertrok na ontvangst van een studiebeurs voor een studie sociologie naar de universiteit van Algiers. In Algiers richtte hij samen met Henrique Abranches het Centro de Estudos Angolanos (Centrum voor Angola-Studies) op.
Hij was een voorvechter van de onafhankelijkheid van Angola en sloot zich in 1969 aan bij de guerrillastrijders in de provincie Cabinda.
Na de onafhankelijkheid was hij onderminister voor onderwijs en daarna, vanaf 1982, was hij hoogleraar sociologie aan de faculteit voor architectuur en kunst van de Universiteit Agostinho Neto.


Als Pepetela schreef hij tientallen romans. Pestana werd meermaals onderscheiden, waaronder in 1997 met de Braziliaans-Portugese literatuurprijs Prémio Camões. In 1999 werd hem de Nederlandse Prins Claus Prijs toegekend en in 2002 werd hij onderscheiden in de Orde van Verdienste van Rio Branco.
Bron: http://nl.wikipedia.org/wiki/Pepetela

[Dettie]

Burundi

Prinses zonder land
Esther Kamatari

Esther Kamatari groeide op in Burundi, als lid van de koninklijke familie; haar vader was de broer van de koning. Na de onafhankelijkheid van Frankrijk werd de koning in een militaire coup afgezet en de monarchie afgeschaft, waarna het land uiteenviel door corruptie en ellende. Twee jaar later, na de moord op haar vader, vluchtte Esther naar Parijs, waar ze het eerste zwarte fotomodel werd in de internationale modewereld. Ze maakte vastbesloten carrière, hoewel de onzekere situatie in haar geboorteland haar niet los kon laten. Maar na een zwaar motorongeval nam haar leven weer een nieuwe wending...

In de jaren negentig doen de tragische gebeurtenissen in Burundi en de omliggende landen Esther besluiten zich in te zetten voor de duizenden kinderen die slachtoffer zijn geworden van de oorlog tussen de Hutu's en de Tutsi's. Ze zet zich in voor de Association of the People of Burundi, en initieert hulpacties voor de weeskinderen in de vluchtelingenkampen. Al snel groeit zij in Burundi uit tot hét symbool van humanitaire hulpverlening, en was ze kandidaat voor de presidentsverkiezingen in april 2005.

Prinses zonder land is de fascinerende autobiografie van een sterke vrouw die een bijzondere rol vervult in het door burgeroorlogen geteisterde Burundi, en zich uit alle macht inzet voor een betere toekomst voor de kinderen die hier het slachtoffer van zijn geworden.


ISBN 9789069747187 Hardcover 192 pagina's Uitgeverij Arena augustus 2005
Vertaald door Margreet van Muijlwijk

[Dettie]

- Op de scholen (katholieke scholen en openbare scholen) in Burundi wordt Kirundi (officiële taal), Frans, soms Engels en Swahili onderwezen. -

Esther Kamatari was het allereerste zwarte supermodel en ze wilde de first lady van het straatarme en door etnische zuiveringen verscheurde Burundi worden. ,,Wie eten en werk heeft en gezond is, zal niet wakker worden met de wens iemand af te maken'', zegt de steeds in het wit geklede prinses.

Esther Kamatari is aan een merkwaardige levensloop bezig. In de jaren '50 en '60 groeide ze als prinses op in de luxueuze en beschermde omgeving van de koninklijke familie van het Afrikaanse Burundi.
Lees verder http://www.nieuwsblad.be/Article/Detail ... D=goe9v2ov

[Dettie]

Congo

De schandelijke staat
Sony Labou Tansi

In deze absurdistische roman wordt kolonel Lopez de nieuwe president van een denkbeeldige Afrikaanse staat.
Lopez komt als kersverse heerser voor het eerst in een stad; hij is wereldvreemd - heeft bv. nog nooit een landkaart gezien. De staat heeft overeenkomsten met Zaire (voormalig Belgisch Kongo). De president verfoeit de 'Vlamingo's' (de Belgen) die het land zo schandalig achterlieten na de onafhankelijkheid. De macht van de dictator wordt tot in het absurde doorgetrokken. De president beslist naar willekeur over leven en dood.


De absurde gebeurtenissen, de vele woordspelletjes en de schrijfstijl waarbij de 1e en 2de p. in een zin afgewisseld worden (de president is dan 'ik' en 'hij' tegelijk) zijn in het begin verwarrend, maar als men er aan gewend is, werken deze procede's op de lachspieren en raak je in de greep van de rijke fantasie en de grote virtuositeit waarmee Tansi deze vervreemdende stijl voortzet.
Tansi (Zaire, 1947) is o.a. beinvloed door zijn landgenoot H. Lopes aan wie hij deze roman heeft opgedragen. Hij schreef 3 andere romans in dezelfde niet-realistische stijl. Nawoord van J. v.d. Werk met een uitgebreid interview met de auteur.

NBD|Biblion recensie, Roos-Marie Tummers


ISBN 9789062652976 Hardcover 162 pagina's In De Knipscheer maart 1989
Vertaald door Hetty Renes

[Dettie]

Belgisch-Congo, vaak ook Belgisch-Kongo geschreven, was van 15 november 1908 tot 30 juni 1960 een kolonie van België in het gebied van het huidige Congo-Kinshasa.


De auteur, Sony Labou Tansi (1947-1995) Heeft zijn hele leven in Congo gewoond. Hij gaf Engelse les, werkte bij het Culturele Ministerie, schreef poëzie, romans en toneelstukken en leidde een Congolees theatergezelschap. Buiten zijn eigen land was zijn werk geliefd in Europa, Frankrijk en Franstalige landen maar de politieke druk in zijn geboorteland Zaïre/Congo was groot, zijn ideologische werk was 'verdacht'. Dankzij zijn politieke activiteiten werd zijn paspoort in beslag genomen.

[berdine]

Het was een moeilijk leesbaar boek, met name in het begin, maar ik vond het indrukwekkend. Ik kan me niet meer herinneren dat het lachwekkend was en zo ja, dan was het inktzwarte humor.

[Dettie]

Egypte

De Midaksteeg
Nagieb Mahfoez

Nooit was het rijke schrijftalent van Nobelprijswinnaar Nagieb Mahfoez zo duidelijk aanwezig als in De Midaksteeg, een roman die zich afspeelt in de chaotische achterafsteegjes van Cairo, en draait om de markante persoonlijkheden die die steegjes bevolken.


Zo is er Zaita, de krukkenmaker, Kirsha, de café-eigenaar met een voorliefde voor jonge jongens en drugs, Amida, de kapper die hebzucht verwart met liefde, en Hamida, die haar ziel verkoopt om te kunnen ontsnappen aan haar leven in de steegjes.

Mahfoez' levendige beschrijving van karakters en sfeer maakt dat, zelfs lang nadat je het boek hebt dichtgeslagen, de geur van vers brood in je neus hangt en het beeld van een avondritueel op je netvlies staat.


Recensie
Als geen ander weet de Egyptische Nobelprijswinnaar het bijna dorpse leven in een steeg in CaIro te beschrijven. Hij roept een levendige sfeer op van kleine ruzies, jaloezie, menselijk leed en vreugde. Een sfeer doordrenkt met de geur van zoet gebak en specerijen. Het verhaal speelt zich af in 1947. Egypte is een Brits protectoraat en voor vrouwen is deze tijd een zegen omdat ze in de fabrieken kunnen werken en zelfstandiger zijn dan voorheen.
In de steeg wonen uiteenlopende mensen: een verliefde kapper, zijn berekenende verloofde, een koppelaarster en de eigenaar van een koffiehuis. Het lot van deze mensen is onlosmakelijk met elkaar verbonden.


Mahfouz werd het geweten van de Arabische wereld genoemd. Hij bekritiseerde het regime, de bezettende Britten en de fundamentalisten. Zijn bekendste werk is de Cairo trilogie uit 1957. De Midaksteeg behoort tot een van de meest gewaardeerde romans van Mahfouz en is daarom een uitstekende kennismaking met zijn werk. Deze editie bevat lijsten met personages en woorden en een overzicht van zijn vertaalde romans. Kleine druk.
Els Willems


ISBN 9789044511413 Hardcover 347 pagina's Uitgeverij De Geus juni 2011
Vertaald door Djüke Poppinga

[Dettie]

Egypte

Het Arabisch is de officiële taal in Egypte. De meest gesproken taal is het Egyptisch Arabisch. Engels en Frans komen veel voor als handelstalen. Verder zijn er kleine minderheden die andere Arabische variëteiten spreken, Nubische talen en Berbertalen.


Mahfoez begon met schrijven na zijn studie filosofie. Na drie historische romans, die Egypte belichten in de tijd van de farao's, begon hij met het portretteren van zijn geboortestad. Die reeks over Caïro werd afgesloten met de driedelige familieroman De Caïro-trilogie, het zou zijn bekendste werk worden. Voor deze trilogie kreeg hij in 1957 de hoogste Egyptische literaire onderscheiding: de Staatsprijs voor literatuur.
In 1988 ontving hij als eerste Arabische auteur de Nobelprijs voor de letterkunde.
Mahfoez schreef meer dan dertig romans en verhalenbundels. Verscheidene werden verfilmd. Tot heden is hij de enige schrijver in de Arabische taal die ooit een Nobelprijs ontving.

[Dettie]

Vandaag nog een keer Egypte, is geen foutje.

Opvallend dat zoveel boeken rond dit thema uitgegeven zijn door De Geus.

Dettie

[Renate]

Interessant boek en een interessante schrijver, maar om de een of andere reden heeft de bibliotheek van Den Haag er helemaal niets van.

[berdine]

Heb je op titel gezocht, Renate? Die Afrikaanse namen worden nogal eens op verschillende manieren geschreven.

[Renate]

Heb je op titel gezocht, Renate? Die Afrikaanse namen worden nogal eens op verschillende manieren geschreven.

Het is misschien een mogelijkheid, hoewel ik de naam wel tegenkwam op de website van de bibliotheek, maar dan ging het om dingen over deze schrijver. Ik zal het eens proberen.

En inderdaad, men schrijft de naam anders. Vreemd genoeg kom ik in de resultatenlijst dan ook wel het resultaat in de andere schrijfwijze tegen.

[berdine]

Rare lui, die bibliotheken.

[Renate]

Rare lui, die bibliotheken.

Dat kun je wel zeggen. Maar goed, namen die oorspronkelijk niet in het Latijnse alfabet zijn geschreven, leveren wel vaker problemen op. Kijk naar Moessorgsky, of Mussorgsky.

[Dettie]

Abbaas el Abd
Ahmed Alaidi

Abbaas el Abd, een dynamische persoonlijkheid, weet iedereen te vangen met zijn charme en onbedwingbare levenslust. Zijn karakter, rake observaties en manier van leven maken dat de hoofdpersoon, die anoniem blijft, in de huid van Abbaas wil kruipen. Hij zou graag zo zichtbaar zijn als Abbas, en zo aanwezig, een groot contrast met zijn eigen leven.
Abbas regelt een afspraakje voor hem, een double-date, zoals zal blijken. Twee meisjes, beiden genaamd Hind, zitten op hem te wachten. Hij verschuilt zich achter de identiteit van Abbaas, omdat hij niet uit durft te komen voor zijn eigen grijze persoonlijkheid.
Zullen de meisjes zijn ware identiteit achterhalen of hem net zo inwisselbaar achten als hij dat zelf doet?


ISBN 9789044512373 Hardcover 123 pagina's Uitgeverij De Geus januari 2008
Vertaald door Djüke Poppinga

[Dettie]

Egypte

Ahmed Alaidi (Egypte, 1974) is een veelbelovende, jonge Egyptische auteur. Hij schreef eerder satirische verhalen en schrijft nu een politiek stripverhaal voor een Egyptisch weekblad. Abbaas el Abd is zijn romandebuut.

[Dettie]

Ghana

Komt de reiziger weerom
Kofi Awoonor

In Komt de reiziger weerom wordt het verhaal over de gedwongen reis van de Afrikaan naar de Nieuwe Wereld ten tijde van de slavenhandel vervlochten met de in het heden spelende vertelling over de reis teug van Amerika naar het moederland. Het is een aangrijpend verhaal over slavernij en vrijheid, over mythen en bewustzijn, en over de uiteindelijke triomf van liefde en menselijkheid over haat en destructie.


Recensie
In deze originele Ghanese roman worden twee tijdsniveaus kunstig vervlochten. Er is het harde verhaal van de slaventransporten naar de Nieuwe Wereld, cursief gedrukt en verwoord in een poëtische stijl die dicht bij de orale literatuur aanleunt. Eeuwen later legt een zwarte Amerikaan de omgekeerde weg af: van de States naar het mythische moederland Afrika en zijn reisverslag is soberder, maar niet minder krachtig neergezet.
Beide verhalen alteneren, maar bevatten talloze kruisverwijzingen: de centrale thema's vrijheid, mythe en solidariteit worden in beide luiken op een eigen manier verwerkt. Meer dan een reis door ruimte en tijd brengt het dubbelverhaal een ceremoniële reis in kaart, een rituele beweging die ook door het bezwerende taalgebruik ondersteund wordt.
De auteur heeft met deze sterke poëtische roman een nieuw hoogtepunt aan zijn veelzijdig oeuvre toegevoegd.
Biblion recensie, Marita de Sterck


ISBN 9789062653799 Hardcover 191 pagina's Knipscheer maart 1994
Vertaald door Irma van Dam

[Dettie]

Ghana
Het Engels is de officiële taal maar daarnaast bestaan er vele verschillende inheemse talen. Al deze talen behoren tot de Niger-Congotalen. In het Noorden komen vooral Gurtalen zoals Dagbani en Frafra voor en in het zuiden voornamelijk Kwatalen zoals Twi of Akan, Kyerepon (Cherepon), Ewe en Ga. In totaal heeft Ghana ongeveer 13 verschillende talen.


De dichter Kofi Awoonor (G'hana, 1935) behoort met Chinua Achebe tot de groten van de Afrikaanse literatuur. Awoonor beschouwt de mondeling overgeleverde poëzie van zijn eigen volk als zijn belangrijkste inspiratiebron.
De Frankfurter Allgemeine schreef: 'Awoonor is een woord-magiër die op miraculeuze wijze beelden oproept en bezweert die we niet meer kunnen vergeten.'

[Dettie]

Kameroen

Afgesneden herinnering
Werewere Liking

Halla's jeugd is verre van gelukkig. Haar moeder, altijd eerste vrouw geweest, kan zich niet schikken in de positie van tweede vrouw nadat Halla's vader een andere vrouw ontmoet. Zij vraagt echtscheiding aan. Haar moeder krijgt de kinderen toegewezen, maar haar vader gaat hiertegen in beroep. Halla wordt aan hem toegewezen.
Na een aantal ongelukkige jaren besluit ze te vluchten en wordt ze zangeres in nachtclubs. Haar liederen maken dat ze opnieuw moet vluchten, ditmaal voor het regime dat haar niet accepteert en haar het zwijgen probeert op te leggen.
Halla's eigen verhaal is ook het verhaal van haar tante, en van de andere vrouwen van haar stam. Het geweld, het verdriet, de liefde, de onderlinge verbondenheid en de strijd voor vrijheid en onafhankelijkheid maken deze roman tot een bijzonder tijdsdocument.


Werewere Liking (Bondé, 1 mei 1950) is een Kameroens kunstschilder, theaterregisseur en schrijfster van romans, sprookjes en theaterstukken. Daarnaast schreef ze twee cultuurwetenschappelijke werken. Haar boeken zijn vertaald in meerdere talen waaronder drie in het Nederlands. Deze veelzijdige kunstenares houdt ze zich naast het schrijven van boeken bezig als kunstschilder en theaterregisseur. Internationaal werd ze echter vooral bekend vanwege de theaterstukken die ze schreef en de oprichting van het kunstenaarsdorp Ki-Yi M'Bock.


ISBN 9789044513189 Hardcover 442 pagina's Uitgeverij De Geus december 2009
Vertaald door Marianne Gossije

[Dettie]

Kameroen

West Afrika is een van de meest ingewikkelde regio’s ter wereld qua taal, en Kameroen staat daarbij aan de top. Er worden meer dan 275 lokale talen en dialecten gesproken. Onder meer Fulfulde, de taal van de Fulani, Douala, de taal van de Douala mensen, en Ewondo, het dialect van een Beti stam bij Yaoundé. Het zuiden van het land spreekt semi-Bantu, Ewondo en Fang, het noorden spreekt Adamwala, Fulani en Chadic en het westen o.a. Bamiléké en Bamoun.

Officiële taal van Kameroen
De officiële talen zijn Frans en Engels. In het islamitische noorden wordt veel Arabisch gesproken. Het Frans overheerst in Kameroen; Engels wordt door 20 procent van de bevolking gesproken, voornamelijk in het zuidwesten en het noordwesten. Hotelpersoneel is doorgaans tweetalig.
In de grote steden komen ‘anglofonen’ en ‘francofonen’ samen. Daar ontwikkelde zich een nieuwe taal: het camfranglais. Deze lingua franca bestaat uit Engelse, Franse en verbasterde ‘pidgin’ woorden. Vooral de jonge generatie drukt zich uit in het camfranglais en ook artiesten zingen graag in deze taal.
Bron: http://koningaap.nl/kameroen-reizen/taal-kameroen

[berdine]

Dit heb ik een tijd geleden gelezen en ik vond het een mooi boek.
Aan de hand van haar eigen herinneringen wil de hoofdpersoon de zwijgende vrouwen van Afrika een stem geven. Het voorwoord doet vermoeden dat dit een moeilijk leesbaar boek is, maar dat is het helemaal niet. Het is een meeslepend verhaal van een vrouw die zich niet klein laat krijgen, hoe moeilijk haar situatie ook is, en steeds het lot in eigen hand neemt.