Simon Vestdijk - Puriteinen en Piraten

[Roel]

Hier op deze site worden uiteenlopende schrijvers van de wereldliteratuur besproken, maar van Vestdijk zijn bij mijn weten is nog geen enkele roman besproken. Dus hier is de eerste. Waarom deze? Gewoon omdat ik deze roman nog niet kende, nog niet had gelezen.

Vestdijk heeft uiteenlopende genre's in zijn oeuvre, deze roman geplaatst in een historisch kader, speelt o.a. in het 18de eeuwse Engeland. Edward Faneuil, neef van een van de puriteinse reders van het schip de Merrimac mag mee op een reis. De Merrimac is niet zomaar een schip, het is een van de snelste ooit gebouwd. De bedoeling van kapitein Becker is dat het schip op zoek gaat naar het mythische eldorado. Maar onderweg slaat de bemanning aan het muiten en kapitein Becker wordt vriendelijk verzocht het schip te verlaten. De eerste stuurman John Quelch wordt de nieuwe kapitein. Maar hij is niet geliefd bij iedereen, zoals de tweede stuurman Fitzgerald en zijn aanhang, die willen Quelch afzetten door middel van zwartmakerij. Dit leidt door agressiviteit van Fitzgerald tot zijn eigen dood. Dan komt er ook nog een vrouw aan boord wat tot nieuwe problemen leidt. Het schip gedraagt zich daarna als een net piratenschip wat niet over de schreef gaat. Er volgen spannende weken op zee met de ontsnapping aan een Engels schip. Maar als het schip in Boston aankomt, moet John Quelch zich voor zijn muiterij en de dood van Fitzgerald verantwoorden voor het gerecht. Zal hij worden veroordeeld of vrij gesproken?

Vestdijk heeft boeiende roman geschreven die werkt als een satire op het puritanisme en de piraterij. Alleen al de drie portretten van de reders zijn kleurrijk. Het jeugdige enthousiasme en onverminderd doorzettingsvermogen van de neef Edward werkt ook aanstekelijk op de lezer. De beschrijvingen van het schip, zijn bemanning en de spanning op zee is sterk. Een absoluut hoogtepunt is de rechtzaak op het einde, de schitterende, satirische tekening van de rechters, de extatische rechtzaak en het vonnis. Enig minpunt is de hoekige, slordigere stijl. Weer een hoogtepunt in het romanoeuvre van deze veelzijdige schrijver.