Willem G. van Maanen - De onrustzaaier

[Renate]

Het boek begint met het vertrek van de nieuwe meester. Notaris Pilaar kijkt hem na en wacht tot hij op de boot stapt, die hem naar de overkant zal brengen. In de rest van het boek lezen we over het binnen halen van de nieuwe meester, als hoofd van de openbare school en de redenen van zijn vertrek. Notaris Pilaar speelt hier niet zo'n prettige rol in. Hij haalt meester Chris binnen, om de openbare school, die moet concurreren met een christelijke school, groter te maken. Helaas haalt hij met meester Chris iemand binnen, die niet alleen de openbare school groot wil maken, maar die ook de mensen wat wil leren. Dat is niet echt naar de zin van notaris Pilaar, die eigenlijk het liefst alles bij het oude wil houden. De mensen moeten hun plaats weten en niet wijzer gemaakt worden dan nodig. Dat is niet wat meester Chris wil. Die wil de mensen verheffen, niet alleen de leerlingen, maar ook hun ouders. Dit zorgt voor veel onrust in de plaats en dat vindt men maar niets.
Het is wel een aardig boek, waarbij ik veel sympathie voor meester Chris voel, hoewel ik 'm ook wel eens wat erg drammerig vind. Hij wil eigenlijk dat iedereen zo denkt als hij en dat is toch een wat minder prettig trekje. Notaris Pilaar zou ik bij tijd en wijle wel willen wurgen. Hij doet zich voor als een vriend van meester Chris, maar steekt hem in zekere zin net zo gemakkelijk het mes in de rug.

142 pagina's

[Annemarie]

Dit boek is al in 1954 verschenen, las ik. Is het wat ouderwetser van stijl of valt dat wel mee?

[Renate]

Eerlijk gezegd vind ik dat wel meevallen, hoewel natuurlijk wel duidelijk is dat het verhaal zich in een andere tijd afspeelt, waarin bepaalde mensen nog echt op een voetstuk stonden.

[Annemarie]

Het leest dus behoorlijk soepel?

[Dettie]

Is het een beetje te vergelijken met Bint van Bordewijk of De gelukkige klas van Thijssen, Renate?
Ook daarin wilde de meester de kinderen verheffen,

Dettie

[Renate]

Ik vind het niet te vergelijken met Bint. De gelukkige klas ken ik niet.

Ik vond het boek wel redelijk soepel lezen, hoewel je soms wel je hoofd er bij moet houden, omdat er tussen het verhaal over te meester regelmatig stukjes zitten, waarbij notaris Pilaar naar het vertrek van de meester kijkt. Er wordt dus nog wel eens heen en weer gesprongen in de tijd.

Meester Chris zou je echt kunnen zien als een socialist van het oude stempel, iemand die het volk wil verheffen. Probleem vind ik alleen dat hij zo nu en dan wel erg drammerig kan zijn.