Timur Vermes - Daar is hij weer

[Renate]

Hitler ontwaakt op een grasveld in het Berlijn van de 21-ste eeuw. Er is geen verklaring waarom dit gebeurd is, maar zelf ziet hij het maar als een teken dat Duitsland juist hem nodig heeft. Natuurlijk is de nieuwe maatschappij wel verwarrend voor hem, maar hij weet zich vrij goed aan te passen. Een kioskhouder ziet hoe hij sprekend op Adolf Hitler lijkt en brengt hem in contact met mensen van een televisie-station. Die zijn onder de indruk van zijn 'imitatie' van Hitler en laten hem optreden in de show van Ali Wisgür (vraag mij niet of deze persoon werkelijk bestaat), een komiek die harde grappen over buitenlanders maakt. Z'n optreden wordt een succes, hoewel Ali Wisgür zich behoorlijk ongemakkelijk voelt, als Hitler, na een verhaal van Wisgür opmerkt dat hij zich bij de vorige spreker aansluit. Adolf Hitler krijgt een eigen show, waarmee hij zeer bekend wordt. Iedereen is vreselijk enthousiast en de enige negatieve reacties komen juist uit de extreem-rechtse hoek, die het gevoel hebben dat hij hun idool belachelijk maakt. Op een gegeven moment geeft de secretaresse van Hitler aan dat ze liever niet meer voor hem wil werken, omdat haar grootmoeder daar bezwaren tegen heeft. Zij ziet namelijk dat Adolf Hitler exact dezelfde dingen zegt, die hij ook voor en in de Tweede Wereldoorlog heeft gezegd en dat het dus helemaal geen grap is. Zij heeft een deel van haar familie in een concentratiekamp verloren, omdat het Joden waren. Tegen het eind van het boek wordt Hitler door een paar neonazi's in elkaar geslagen en hij eindigt in het ziekenhuis. Daar hij geen aangifte wil doen, omdat hij dat als een teken van zwakheid ziet en hij van mening is dat er gewoon een knokploeg op deze heren moet worden afgestuurd, wordt hij door alle mogelijke partijen als een soort held beschouwd. Ofwel men ziet in hem een voorbeeld van geweld tegen ouderen, of men ziet in hem vergevingsgezindheid en de wens tot een vreedzame oplossing, terwijl de Piratenpartij in zijn reactie een afkeer van een sterke overheid ziet.

[Dettie]

Ik mis een beetje hoe je het boek vond Renate. Vond je het goed geschreven?
Vond je het realistisch of was het vrij onwaarschijnlijk wat er allemaal gebeurde?
Voelde je afkeer voor het personage (Hitler) of werd hij vooral als een karikatuur van zichzelf weergegeven?


Dettie

[Renate]

Ik vond het wel een goed boek. Het uitgangspunt zou je misschien als ongeloofwaardig kunnen zien, maar het is op een dusdanige manier geschreven dat ik zonder problemen mee kon gaan in het verhaal. Wat er verder gebeurt in het verhaal is in zekere zin wel realistisch. Er duikt dus iemand op, die sprekend op Adolf Hitler lijkt (omdat het Adolf Hitler is) en iedereen ziet hem als een geweldige acteur, die werkelijk helemaal opgaat in z'n rol als Adolf Hitler. Zijn uitspraken zijn zo grof, dat bijna iedereen (behalve dus die grootmoeder die de oorlog echt heeft meegemaakt) er van uit gaat dat het satire is. Dat is in feite misschien het beangstigende, dat iedereen denkt dat hij een karikatuur is. Dat is dan ook de reden dat neonazi's hem als een belediging zien.

Zo las ik vandaag een interview met Martijn de Koning, waarin je eigenlijk een soort voorbeeld hiervan krijgt, als hij opmerkt: "Op de Gouden Koets van de koning staan ook afbeeldingen van de slavernij. Denken jullie dat de lieve koning daarin rond zou durven rijden als slavernij slecht zou zijn? Natuurlijk niet." Dat was dus als satire bedoeld en zo zal het over het algemeen ook wel worden opgevat. Dit gebeurt dus ook met de uitspraken die Adolf Hitler in het boek doet. Hij heeft het bijvoorbeeld over de Jodenvervolging, die hij dus goedpraat door er op te wijzen dat iedereen misschien wel een Jood kent die niet gevaarlijk is, maar dat het algemeen belang nu eenmaal gebaat is bij het uitroeien van de Joden en dat daar dus niet van af moet worden geweken. Hij vergelijkt het met het aanleggen van een snelweg, die misschien ook over het land van een arme boer gaat, die dan moet wijken. Voorts wordt het een en ander verdedigd door te zeggen dat hij door het Duitse volk gekozen is en dat men dus niet alles schuld bij hem neer kan leggen.
Dus ja, Hitler is walgelijk, maar het enge is dat iedereen denkt dat hij het niet zo bedoelt.

[Dettie]

ha dankjewel!

Dus ja, Hitler is walgelijk, maar het enge is dat iedereen denkt dat hij het niet zo bedoelt.

Zouden ze dat aanvankelijk ook in WO II echt gedacht hebben, vraag ik me dan af. Je zou toch niet geloven dat iemand zijn uitspraken aanvankelijk geloofde, of in ieder geval niet vermoeden kon hoe ver hij bleek te gaan.

Dettie

[Renate]

Dat is moeilijk te zeggen. De tijd was natuurlijk ook anders. Antisemitisme was toen toch al wat normaler en ja, vermoedelijk had men het idee dat men hem nog wel een beetje in de hand zou kunnen houden. Tegen zaken als eugenetica werd ook niet zo negatief aangekeken. Je ziet bepaalde aspecten hiervan ook terug in de geschiedenis van diverse Scandinavische landen, niet zo ver doorgevoerd als onder Adolf Hitler, maar wel met gedwongen sterilisaties en dergelijke. Lees bijvoorbeeld Dossier 64 van Jussi Adler-Olson. Het is weliswaar een verhaal, maar met een realistische achtergrond. Ook de wijze waarop men met de Samen in het verleden is omgegaan, zouden we nu als minder fris beschouwen.

[Dettie]

Ik heb jouw recensie op de site gezet renate, kijk maar of je het zo goed vindt

http://www.leestafel.info/timur-vermes

Dossier 64 van Jussi Adler-Olson lijkt me een bijzonder boek, hoewel ik nooit thrillers lees. Toch goed dat hij aandacht schenkt aan het gebeuren dat vrouwen gesteriliseerd werden.

Ik weet niet hoe er met de Samen is omgegaan. Wel dat de Samen bezig zijn hun cultuur en leefwijze weer te herstellen, vooral hun muziek staat erg in de belangstelling, muziek die ze vaak ter plekke maken, passend bij de persoon of omstandigheden. Helaas weet ik verder te weinig van de Samen af.

Dettie

[Renate]

Het is een aardige bespreking geworden.

Ook de Samen werden toch min of meer als minderwaardig beschouwd. Hetzelfde gold in zekere zin voor de Finstalige bevolking van Zweden. De taal werd verboden en niet op school onderwezen. Er zijn ook een paar romans geschreven, waar dit in voorkomt.

[Lezer100]

Een zekere A. H. ontwaakt op een grasveld, ergens in het midden van Berlijn. Hij ziet enkele kinderen spelen, en hij denkt onmiddellijk aan de HJ.

Gewoon subliem, van de eerste tot de laatste bladzijde. Via een krantenkiosk naar een hotel. Werkzaam in de filmindustrie. Grappig, en toch hekelend tegelijkertijd. Zelfs het nieuwe motto op het einde "Niet alles was slecht", is een sarcastische verwijzing naar de huidige tijd.

PS Ik heb het boek in het Duits gelezen, vertalingen blijven voor mij altijd een interpretatie.

[Annemarie]

Klinkt als een echte aanrader. Knap dat je het in het Duits hebt gelezen. Een boek komt in zijn oorspronkelijke taal het best tot zijn recht. Precies die woorden heeft de auteur immers gekozen.

[Dettie]

Renate had het boek ook gelezen en ik heb beide forumitems samengevoegd lezer100

Dettie

[Renate]

Tja, Duits is m'n lievelingstaal. Verder maakt het me niet zo veel uit of ik een vertaling lees of het boek in de oorspronkelijke taal. Voor mij gevoel kent een vertaler de taal waaruit iets vertaald wordt toch altijd beter dan ik.

[Willeke]

Dit boek is ook verfilmd zag ik van de week. En omdat de situatie in Europa na het schijven van het boek nogal veranderd is, werd de film naar ik begreep als grimmiger ervaren dan het boek.

Ik heb aan een aantal keren gedacht dat ik dit boek eigenlijk zou moeten lezen, maar merk aan mezelf dat ik me er moeilijk toe kan zetten.

[Renate]

Ik zag het ook, maar misschien had dat ook te maken met de manier waarop de film gemaakt is, namelijk op een Borat-achtige manier, waarin in dit geval de Hitler-figuur in aanraking komt met echte mensen (dus geen acteurs die de rollen uit het boek spelen).

[Willeke]

Dat begreep ik ook, het boek was meer hilarisch en de film 'schuurde" meer, door de echte situaties waarin Hitler geplaatst werd. Voor zover ik begreep dan.

[Renate]

Op zich is het natuurlijk ook niet zo'n vreemde situatie, want in het boek wordt Hitler ook eigenlijk gezien als een acteur die een rol speelt en die dus met zijn uitspraken echte mensen ontmoet. Dat levert dus ook vreemde situaties op.

[Dettie]

Je kunt hier een gedeelte van het boek lezen Willeke (Je moet voor het begin even naar boven scrollen)

https://books.google.nl/books?id=PanYAA ... Cr&f=false

Ik heb hetzelfde als jij, aan een kant trekt het boek en aan de andere kant stoot het af. Ik twijfel nog maar even door...

Dettie