Canto 5 De hemel.

[Jom]

Overschouwing
Canto 5 :

Het is gods licht dat in mijn ogen straalt, zegt Beatrice hem.
Dan antwoordt zij op de vraag die Dante haar stelde op het einde van de vorige canto
( : als men zijn religieuze geloften niet nakomt kan men dat niet goed maken of compenseren met goede werken ?)

Beatrice’s antwoord :

De grootste gave van God is onze vrije wil.
Vandaar dat een belofte ook onze belangrijkste wedergave is.
Een religieuze belofte - of : gelofte – is bovendien een pact tussen mens en God en is dus belangrijker dan een pact tussen mens en mens.
Men geeft - door zich aan God te onderwerpen - de gift van de vrije wil aan God terug - return to sender.
Men offert daarbij eigenlijk zichzelf terug.
Zo’n schat is onvervangbaar, ook niet door goede werken.

Je hebt natuurlijk beloften en beloften.
En je hebt het object van een gift, en de geste.
Maar beloof nooit lichtzinnig iets wat een leven waard is.

(De repliek mondt tenslotte uit in zedengepreek,
behalve dan vers 73 – 75 :

“Siate, Cristiani, a muovervi più gravi:
non siate come penna ad ogne vento,
e non crediate ch'ogne acqua vi lavi.”

Wees, Christenen, zwaarder in je bewegen :
wees niet zoals veders tot elke wind,
en denk niet dat alle water u wast.” )

De onbeschrijflijke aanblik van Beatrice doet ook Dante’s innerlijke vragen betreffende deze lichtsfeer verstommen.

Beatrice en Dante komen tegelijkertijd in de tweede hemel.

Vers 91- 93 :

“e sì come saetta che nel segno
percuote pria che sia la corda queta,
così corremmo nel secondo regno.”

“en zoals een pijl zijn doel
doorpriemt nog voor de {boog-}snaar weer rustig is {gestopt heeft met trillen},
zo kwamen wij in het tweede rijk.”



Zij betreden de tweede hemelsfeer en waden het schitterende hemellichaam van Mercurius binnen.

Beatrice’s aanwezigheid doet de ster feller stralen,
laat staan wat ze in Dante bewerkstelligt.

Een grote groep straalkransen, vurige laurierkransen, zielsschitteringen, schiet als een school hemelvisjes naar hen toe, gloeit geheel op van elke ontmoeting, maar zeker van Beatrice en Dante te zien.

Dante wil wat graag kennismaken.
Na instemming van Beatrice – die instemmend tegen Dante knippert zoals de sterren dat t.o.v. ons aan de hemel doen – spreekt hij het straalkransje aan dat hem het eerst met licht en woorden had getutoyeerd.

Opglimmend van uitbundigheid versluiert zich de aangesprokene, die aan Dante een antwoord geeft in de volgende canto.