Canto 30 Louteringsberg.

[Jom]

Korte inhoud van Louteringsberg canto 30 :

Ook de super-menora of het lichtend zevengesternte houdt hier halt en wijst hier normaal iedereen de weg zoals de poolster en de Grote Beer dat met eenzame zeelui doen - haar enige nevel zijn de zonden.
Maar nu richt iedereen zich naar de zegewagen.

Wel honderd hemeldienaars of engelen van allerlei vleugelslag rijzen uit de kar op.
Het is een soort car-naval, een rijdend vreugdeschip, waar meteen veel bloemen en jubelende heisa omheen gestrooid worden.
“De heilige Benedictus komt” zingt men in koor.
(Benedictus, die later in de 10de hemel of het Empyreum Beatrice in extremis zal vervangen als gids van Dante.)


Als door een mini-dageraad omgeven stijgt een vrouwsfiguur zoals een zon uit de kar op.
Zij draagt de kleuren van de Italiaanse vlag of van de voetbaltifosi, of van de jeugdige Beatrice die in Dante’s vroegere werk “Vita Nova” de vlag en scepter zwaait.
Het is Beatrice herself.
De vlinders in Dante’s buik wieken weer op.

Hij wil zijn overrompeling bij haar aanblik aan Vergilius toevertrouwen, doch deze is zich intussentijd al in de paradijselijke coulissen aan het ontschminken - net op het moment dat Beatrice verschijnt kuist Vergilius zijn schup af, zoals hij had voorspeld.
Zijn plaats als leidsman in Dante’s hart wordt nu door Beatrice zelf ingenomen.

De nog door jubel en hemelzijde omsluierde Beatrice spreekt dan Dante toe.
Maar o anticlimax ! Zij steekt een donderspeech af – geen sinecure in de kristallen atmosfeer zonder vuiltje aan de lucht van het Aardse Paradijs - omwille van zijn vroeger ongeloof en schuingemarcheer.
Om de plotse gespannen sfeer af te leiden heft een hemels koor een deuntje lofzang aan.
Terwijl een droge mistral door Dante’s ziel waait.

Maar Beatrice geeft hem onverstoorbaar een standje - van vers 103 (alleen af en toe onderbroken door Dante’s verbouwereerdheid) tot aan vers 69 van de volgende canto, bijna 35 terzinen lang.
Van over het water van de Lethe krast zij haar scherpe woorden onuitwisbaar in Dante’s hart.
Beatrice geeft aan de schare hemelingen tekst en uitleg over Dante, of er volgt een mea culpa van de schrijver zelf.

Dante had zoveel giften, zegt ze, maar uit de rijke grond die niet bebouwd wordt groeit het onkruid des te wilder omhoog.
Door mijn blik hield ik zijn ogen voor een tijd naar de deugden gericht, vervolgt Beatrice, maar toen ik stierf werd hij een echte losgeslagen losbol, ondanks al mijn geroep vanuit de hemel doorheen de wolken naar hem beneden.
(Denk maar aan de donne gentile van de Vita Nova met wie Dante het verlies van Beatrice compenseerde, la Lisetta, la Gentucca, la Pietra. En misschien ook zijn latere vrouw la Gemma ?)
Toen was er nog maar één paardenmiddel : hem de hel en het vagevuur te laten zien waar verdoemden en zondaars onder kreunen vertoeven. En ik heb met mijn lange vleugelarm – via Santa Lucia en Maria - Vergilius gevraagd hem tot hier te leiden.

Dante staat hunkerend en ontredderd vlak voor haar aan de overzijde van de Lethe, maar de Lethe kan men enkel doorwaden met het tolgeld van diep berouw en een evengrote hoeveelheid aan tranen.

[Marjo]

Tot hier was ik gekomen met lezen..

[Jom]

Morgen krijg je de rest, moedige Marjo, tot canto 33, en met een speech op het einde van al dat lijden erbij.
x